l2 "στου τεννίτη,ιέ τόν συντΘισµένε ΕΝΑΣ ΖΌ"ΡΑ.ϊΚΌΣ πΑΡΑ…ΞΙΣοΣ ,Ανήµπορο τό θέλει,ή ΐξαφή,τό δνθρέπινο µυαλό,νά συλλάβµ τή Θέση καί τήν οµορφιά του Παραδείσου : " & οφθαλμός ουκ είδε καί ους ουκ Ηκουσε καί επί καρδίαν ανθρώπου ουκ δνέβη, & ξτοί μασε δ Θεός τοϊς ζγαπώσιν.αΌτόν"."Οµως του καλλιτέχνη Η καρδιά Ξέφυγε από τό κοινό μέτρο καί µέσα της "κατέβη" τό όραµα του Παραδείσου καί Έτσι τό είδε & " οφθαλµός του ανθρ(που " 1010- pnyévo στους τοίχους ταν εκκλτσι&ν. Οί Βυζαντινοί &γιογρέςοι ζωγρααίζουν στους νόρθηκες τ&ν έκκλυσιών τον κόλαση καί τόν ταράδεισο. Ξτίς…σαραστόσειε τΈς κόλασπς εφευρίσκουν λογΞς τι- µωρίες,εϊδικές για κάθε αµάρτηµα:γιά τό φτλάργυρο καί αχόρτα- γο,τ6 φιλόρεσκη γυναίκα,τοός κοιµωµένους τίν δρα τής λειτουρ- γίας,τό μυλωνδ. Καλογερίτικος φανατισµός επιμένει στό ερωτικά αµαρτήµατα καί µέ µίαν ευεΞόγπτη φροντίδα τυρανεϊ τό αµαρτωλά σημεία του σ/ματος.Ο ταραδειγµατισµός εΐναι ο σκοπός τους, Έτσι τιστεόουν."Ομωε στίς "αραστόσεις του Γαρόδεισου ξ Ροζα- ντινό τέχνη επλασε µερικές από τίς πιό λαµπρές της ε"ιτεόξεις. Στό"Αγιον "Ορος,στό μοναστήρι τής 1'-εγίστ'ης Λαύρας,σώζεται µιά 6τό τίς ταραστέσεις αυτές. Κοντά στους μεγάλους καλλιτέχνες,οϊ λαϊκοί τεγνΐτες πλόΘουν πεί αυτοί τους δικούς τους ταρο"είσους,ξργα ατλοϊκΈς Γ…'…'ντασίας µέ στοιγεϊα Ξ"ό τίς σχετικές λαϊκές τςρεδόσεις."Ξνας τέτοιας ταρόΞεισος βρίσκεται στόν εκκλεσιό τοδ"&η Έτυρίδωνα, στο Δρζκειο. φόν'συν…ντιΐµε αριστε [ ;ιΓ,κθόΓ :"αίνουµε ?…ξ τό µικρό "όρτα σού βρίσκεται στό ΄'τικό Ξκςπ του νότιου τοίχου ζ1υ α , ? ττσ έκτλησίεζ.΄Όλοι οί τοίχοι ειναι κ'τόγρααοι τό χέρι γν??- ?ι'ταΐη τών Θεµΐταν."Ξνν ψτλό ζανριαιστό τ=ϊγος ιοίζει τόν "…ο'δεισο ατό ΓΓ[ς ΐλλεκ "'ραστό- & . ,] , (' σεις. "ό τειγος τουτο µοιάςει σάν ενα χάρτινο ταςαΏάν,παρ ο- λους τους καλογραµςένους αρµοός ταν δγκολίΘων που τό απαρτίζουν. "Ενα θαλερό περι?όλι εΐναι δ Γ.ράδεισος τοδτος. λιά'ορα δέντρα καί λουλούδια καί χορτάρια είναι δραδιασµένα µε αυέλεια. τρυα…ε- ροί τόνοι του "ράσινου καί εΐχάριστοι χρωµατισμΟί λουλουδι&ν τραγουδουν. Γραγχατικός"τό…ο= » Ριτεινός,τόπος χλοερός,τόπος δναψόΓεωσ",δτας τόν Θέλει sat fi’AxoRovaa. Καταρεσίς οι τρεΐς Γατριάρχες,δ,Αβραάμ,δ,Ισαάκ καί δΤακώβ,τοζάρουν κατάςατσα στό Θεατ6 µέ τήν χαριτωµένη ζφέλεια χαριάτυδων του φωτογραφίζον " ! ται. Στα χέρια τους ΄ρατο=3ν ενα υφασµα,δτου ειναι μαζεµιένες (.) r‘" fiuxégsznpd ανθρΚπινα κεφάλόκια λές καί είναι καρποί has τα δέντρα τοδ.τεριβολιο€.΄""τσι &κκ;τ & ;εταςέρεται στό ζιγραφιι κή ξ φράση:"εϊς κόλπους,Αβραάμ,εΐς κόλπουςΤσαέκ,εϊς κόλπους ακάβ". φέσσερε…ς µεγάλες πύλες ανοίγουν τό τείχος του Παρασει- ) σου για ν, αφίσουν να ΞεχυΘοσν οί τέσσαρες ποταµοί του.Ο Φισάν,δ τ"ε.ιΐ=ν,δ …ίγρις καί δ Ευα έτ…κ.'Ή τέλη του παράδείσου, λοξά στό τείχοςςεΐναι µια τυπική κεραµοσκέταστη πόρτα µοναστη- ριού. λιακρίνονται άς καί τα καρφιά που στερεώνουν τόν κλειδα- ρια τρς.- "…ροστα της,τελίρια φιγούρα Ξεσηκιςένη από δυτικά πρότυπα, δ"Αγιος Γέτρος θαζει τό τεράστιο κλειδί του…στήν κλειδαριά. τ"όρα- από τόν παράδεισο απλώνεται ενα κοιµητήρι πλασµένο τε &χρα καί πράσινο.,Ατό τούς τάφους του στκώνονται oi τεθαρένοι τυλιγ!ένοι στα αστρα σόβανά τους. "Άγνωστος είναι & ζωγράφος που ϊστόρησε τήν εκκλησιό.ΓΉ κα, αν δπΞρχε ενα Όνοµα δέ Θα πρόσθετε τίποτα.'Ολόκληρη Η εί- κονογραφηση στέκει στό δψος ταν αγιογρατι&ν τΞς εποχής της- του τέλους του δέκατου δγδου Έ τΞς αρχδς του δέκατου εννάτου. Στό Έργο τουτο,8πως καί σό κάθε δημιούργηµα της παράδοσης,δ τεχνίτης ελάχιστα προσθέτει. "ό είδος πλάΘεται µε τον επανάληψη από χέρι σέ χέριαπό τόπο σέ τόπο. Γόνο & µοναδικός Ο'εόφιλος ! τλάΘει,στούς τοίχους ενός βολιώτικου µανζβικου,Ξναν δικό του κήπο τ%ς,"δέµ."Όλες τίς ετίγειες χαρές συνκεντρΚνει εκεϊ:συντρι- Ρόνιαιέ αςΘονο νερό,Θαρειές αγελάδες,ταρτέρια µέ ζαρζαβατίκά, εϊδόλια. Λέν µπορουμε να Ξέρουµε αν Ξναν τέτοιον παράδεισο υτό- σγεται Ξ Πραφή στους τιστοός. Oi τεριγραςές της είναι λειυές. "Οµως oi ανΩριποι επλασαν τόν παράδεισο τους στα χνάρια τ&ν δικών τους τόθων."Ετσι Η βασανισµένη τους καρδιά ξεγελιέται µέ την έλ- πίδα ενός τόπου όπου " δπέδρα πασα οδόνη,λόπη καί στεναγρός",κι' αφίνει καρτερικά να τλπθαίνει Ε λύπη καί δ στεναγρός γύρω της. ΚΙΤΣΟΣ Α.ΓΑΚΡΉΈ.- 146.ΜρΜ4€ 6"Χ µ1-(ΐ1.