0i «φυί1έ8» ιών Χιονιιίδων καί ή ήπειριωιική χειρ»οιεχνική - Ζωγραφική… 'Α1΄ίΟ΄ τίς τέσσερις µεγάλες πη- γες των 'Ηπειρωτδν χωρικων - ζωγράφων, τό Καπέσσο6ο, 16 Σουδενά, τούς Χιονιάδες καί τή Σαμαρίνα, ϊιζιισφαλι.ις ή πιό π. δύο… πηγή είναι οί Χιονιάδες. Σαμαρίνα σήµερα Βρίσκεται στό N096 Γρε6ενων, στα σύνορα "Ηπείρου καί Μακεδονίας, ωστό- σο πολιτιστικά ανήκει στόν ήπει- ρωτικό «…. Χωρικούς - ζωγρά- φους έδωσαν πολλά ήταιράτικα χωριά, όπως τό 0091601, τό Κα- λέπζι καί αλλα. Πολύ συχνά ση- µειώνουν στά έργα τους καί τόν τόπο καταγωγής τους. "Ιδιαίτερα οί Χιονιαξίτες, δίπλα 01’ όνοµά τους σχεδόν πάντα Βάζα… τό χω- ριό τής καταγωγής τους σέ διά- φερους τύπους: «έκ Χιονιάδων», «έκ κώμης Χιονιάδες», «από χω- ρίον Χιονιάδες», «& Χιονιάδες», αΧιονιαδίτου», «Χιονιαδίτη» αΧιο νιάδες». Αύτό φανερωνει έμµεσα πώς οί IXIoIVI0831:; ζωγράφοι εί- Χαν" καλή Φήμη. Ηέπίδοση πολλων 6116 τούς Χιονιαδίτες στή ζωγραφική I:[v01 γνωστή 6I110A16, 71' αυτό κυ- κλοφορε΄ί καί ή φράση αΧιονιαδί- της είσαι; Ζωργάφος είσαι!». Δέν & αναφερθούµε έδω στήν ποιότη- 10 τής καλλιτεχνικής τους παρα- γωγής, καί ιδιαίτερα τής 6710- γραφιας, πού προκάλεσε καί τήν έντονη αρνητική αντίδραση τού Φώτη K6v107Aou.I X:19o1:xvu<6" ε.ρ- γα, καλύπτουν τίς λατρευτικές &. νόγκες ένός µεγάλου µέρους τή Βόρειας "Ελλαδας, καί πέρα 611 αύτή. "Αλλωστε 16 έπίπεδο δέν είναι 16 '1'810 σέ όλους τούς Χιο- '11: 95qu ζωγράφους. 'Υπάρχουν 6- νόµωά τους καλοί, μέτριοι. καί κακοί. Τα προ6λήµατα πού Θα 96; απασχολήσουν σήμερα είναι δύο, ή καταγωγή τής τέχνης τους και κυρίως ή έπαγγελματική τους συσσωµάτωση. Χωρος έρευνας τό χωριό Χιο- νιάδες, σκαρφαλωµένο στα κακο- τράχαλα Βουνά τής ,"Ηπείρου, δί- πλα 016 6A601vu<6 σύνορα. "Αλλο- τι μέ έκατοντάδες κατοίκους καί σήµερα µόνο µέ 16, κι αυτους σέ προχωρηµένη ,ήλικία. Χορτάρια- σαν τα µονοπάτια, έρηιµα ,τα πε- ρισσότερα σπίτια, γκρεμίσµατα παντου. Είκόνα έρήμωσης καί φθορ&ς" οχι πολυ διαφορετική καί από άλλων ήπειρωτικων χωριων. Παλιότεροι πόροι τού χωριου ή κτηνοτροφία, ζωγραφική καί ή ξυλογλυπτική. Σήµερα οί συντά- ξιις καί ή µικρή οίκόσιτη κτηνο- τροφία. Πως δηµιουργήθηκε ή 11096080- ση αυτή σ ένα απομονωµένο ορει- " "πάτωµα; Σ ό,τι φορά ρτι΄ι…ν ξυ- ν ,; ιΙΥ.Ι'ι : λογλυπτική, ισως ή πλησιέστερη πρός τήν αλήθεια έρμηνεία είναι ακόλοώη. ‘H ξυλογλυπτική ύ- πήρξε, από παλιά, τέχνη των 60‘ σκων, αλλά σέ µικρά, κυρίως αν- τικείμενα γιά σπιτική καί έπαγ- γελνατ…τ΄ι χρήση. ρόκα. γκιλίτσεε κουτάλια, σφοντύλια κλπ. Κάτω από όρισμένες συνθήκες καί µέ τήν πίεση τού µικρού κτηνοτροφικού είσοδήματος, είναι δυνατό v6 190- χωρήσουν καί σέ πιό σύνθετες μορφές, όπως είναι ή έκκλησια- στική ξυλογλυπτική. Στή ζωγραφική, όμως, δέν 1.1110- ρούμε να έπισηµάνονιιε ανάλογα σπέρµατα. M6 καί ή δασική πρό" τη ύλη, αντίθετο απ' ό,τι συνί- 6αινε μέ τή 6αφική των μαλλιων, Επρεπε ναρ8ει 61116 τόπους μακρυ- νους καί uéI πολυήμερα ταξίδια. Τοπική π 0011, πού τήν ανα- φέρει στό πολύτιμο συλλεκτικό δι6λίο του για τούς χιονιαδίτες ζωγράφους ό ντόπιος παπά - Γ ι- ώργης ΠαΤσιος 1, μιλάει 716 90‘ Θητεία νεαρών όλαχοποιμένων στήν "Ιταλία. M6 κι άν ύποθέσουµε 90- Θητεία στό "Αγιον "Ορος, κι έκεί τό ιδιο έπικρατούσε. "Αλλωστε καί ζωγράφοι 6:116 άλλα χωριά, µέ σίγουρη µαθητεία στό "Αγιον " ρος, τήν '1'810 τεχνοτροπία άκα- λουΘούν. Είναι ή κοινή εικαστική διάλεκτος όλων των Χειροτεχνων γράφων τής. έπαχής τους καί νοµίζω πως 11'1I ρίζα της πρέπει να τήν ητήσουµε "& πολύ πιό κοντινά καί προσιτά Επτά- νησα, µέ τή γνωστή ζωγραφική σχολή τους. Μερικές προσπάθειες νά κρατη- 9:1 στούς X10I111618:; ύφος πλησιέ' 01:90 πρός τή 6υζαντινή 11090180- 011I έμειναν χωρίς συνέχεια. Σά 916 τέτοια προ εια 0119:161- νουμε τήν είκόνα τού Αγίου 'Αν- τωνίου, πού 6ρίσκεται στήν έκ- κλησία τού 'Αγίου "Αθανασίου Χι- ονιάδων, καθώς καί 916 μεταγενέ' στερη, αλλά πιό …απόαρή παραλ- λαγή της, πάλι στήν '1'810 έκκλη- σία. Γιά τήν έπαγγελ.µατική 6976- νωση καί τή διδασκαλία τής τέ- χνης στούς Χιονιάδες έχουν δια- τυπωθεί πολλές εκδοχές, πού φτά νουν ως τήν ύπαρξη όργανωμένης Σχολής ΖωγρΜΙκης. Η έλλειψη γραπτων πηγων ή ΄΄ ων σίγου- ρων στοιχείων αφήνει τό πεδίο έ- A:I':9:90 716 καθε µορφής :ixcnai:;. από τίς όποιες δέν ξέφυγε καί ύποφαινόµενος. "Επαγγελµατική όργάνωση και σταδιακή µαθητεία είναι αλληλένδετες σέ μορφές χει- ρστεχνικων ………….. Τό έθνικό τους δίκαιο καθορί- ζει όχι μόνο τούς όρους άσκησης τού έπαγγέλµατας, αλλά καί τά διαδοχικά στάδια μαθητείας, µέ τήν αντίστοιχη ανάληψη εύΘυνων στήν παραγωγική διαδικασία. Εί- 8…" από 7|.ινα…ιγί οι µικροί ιια' καί τό δούλευα των λ…σµερειδν. Οί …γελµατικές αύτές όργανά- σεις δέν είχαν σταθερή µορφή2. "Ηταν προσα:ι.ιοσμένες στό εί- δος καί στίς ανάγκες τής οίκο…- 91IIII‘1; δραστηριότητας σέ καθε 1o- μέα. ['16 τούς διοτέχνες υπηρχαν 16 …ο»… η ρουφέτια. 716 τούς έμπόρους, οί κοµπανίες ή συντρο- φίες, για τούς κτηνοτρόφους τά τσελιγκάτα καί ποικίλες µορφές ΥΙά τούς ναυτικούς καί Τά στ… τιωτικούς. T6 [60 αίώνα έχουμε στην έκτακραταύιιαη Κρήτη ΞΑ- Τού ΚΙΤΣΟΥ ΜΑΚΡΗ δελφότητω ζωγράφων, στήν όποία συµµετέχει καί δ νεαρός Μενέγος (Δομίνικος) Θεοτοκόπουλος. Μετά από έπίπονες έρευνες έ- 01000 016 συμπέρασµα πως οί ζωγράφοι των Χιονιάδων δέν άκο- λαύθησαν τή συντεχνιακή έπαγγελ- ματική 01100109610011, αλλά τό χω" 91096 σέ φ 6 ρ ε ς, κοινωνι- κές 61168:; πού στηρίζονται στήν κοινότητα καταγωγης Πρωτη vIu- ξη 716 να στραφεί ή έρευνα πρός τήν κατεύθυνση αύτή τήν έδωσε 916 από τίς πρωτες αντιγραφές τού ζωγράφου Παγόνη στό Πήλιο. N060Iap1o; ακόµα, κρατάει τήν ή- παρότι… προφορά 10Iu όνόµατός ται! καί θυμάται τή φάρα στήν ό- ποία ανήκει. Σέ κιονόκρανο τής "Αγίας Μα- ρίνας, Κισσού. στά [802, &? σα σέ πολλά άλλα γράφει: «χείρ δωρεούντος παγούνι κωσταντί in φυλής πασχαλάδες». Η έιτιγραφή αύτή 'ε΄όαζε πολλά έρωτήματα, πού τελικά 6ρήκαν τήν απάντησή τους. έκτός 6116' ένα: Τί σήµαινε έκε΄ι'να 16 «έκ φυλής πασχαλάδες». " Χριστόφορος ”9990166; στήν I1 'I- στορία τού Σουλίου καί Πάργας». πού τύπωσε 016 857. γράφει στή σελίδα 17: κΕίς τά τέσσαρα δασικές φάρες, στούς Πασχαλάδες καί στούς Μαρινάδες. Φυσικά, δέν έπιδίδονταν όλοι οί άντρες κάθε Φάρος στη {mom-m. Η κτηνοτροφία Με"… δουν κός πόρος διοποοισµού καί "ίσως 9I6 κάποια στρατιωτική" από… ση νά τούς συνέδεε, Οί Πασχαλά- δες κατοικούσαν στή συνοικία πού βρίσκεται 6ορειοδυτικά από τό κέντρο τά χωριου καί είχε." 716 κοινό τους εργαστήριο, οπου 71- ήταν καί ή μαθητεία των νεων ζωγράφων, Ενα πολύ πηλό κτίρια. πού οί ντόπιοι 16 έλεγαν φύλα των Πασχαλάδων». "Ας Θυμηθούμε έξω πωςό Σισυλι…ης Λ. Κουτσο- νίκας στήν ( "Ιστορία της "Ελληνι- κής '΄Επαναστάσψς» σημειώνει πως I16 σπίτια των αρχηγό" κά" δε 0690; «ήσαν κατά 16 µάλλον πύργοι αχυροί». "Η καύλα των Πω:αλάδων E11:- σε σε… καί σαράντα περίπου χρό- νια καί στή θέση της έχτισε και- νούργιο, σπίτι παραθερισμού "ένας από τούς απογόνους των Πασχα- λάδων, ό συνταξιούχος δάσκαλος Στέφανος Ζωγράφος, πολύτιυός συμπαραστάτης µου στίς σχετικές Ερευνες. Ε'ννοεϊται πως πολλοί έρ- γόζονται καί 016 σπίτια τους, κυ' ρίως από 16 μέσα τού [90Iu αί- ωνα. Σώζεται σέ καλή κατάστα- ση 16 σπίτι, όπου έργάσΘηκαν οί Πασχαλάδες ζωγράφοι Γεώργιος. Ματθαίος. Ζήκος, "Απόστολος, Σω- κράτης καί Κωνσταντίνος. "Από τή φάρα .… Πασχαλάδων αποσπάσθηκε, στα τέλη τού 18ου αίώνα, ένα παρακλάδι της. οί T00- τσαϊοι Πασχαλόδες ή σκέτο T00- 100'1'01. Oi Μφινάδος κατοικοι? σαν A[7I0 χαμηλότερα. {0(5101. παρατηµένα καί πνιγµέψ στήν 6- 7910 δλάστηση, 16 κοινό τους έρ- γαστήριο. 'Η οίκογενειακή δι χή στό έπάγγελµα τού ζωγράφου διαπιστώνεται πολλές φορές, π. χ.: Κωσταντής Χιονιαδίτης (παπ- 1100;) — [1017va1; Χιονιαδίτης κι υστερα Δρακιωτης (γιός) Θανάσιος Παγωνίδης κι ύστερα Ποτών… (έγγονός). Έδω διαπιστώνουµε —A- καί τό T6 σπίτι όπου δούλεψαν πολλοί ζωγράφοι 6116 11'1 «φυλή» .… Πασχαλαδων ταύτα χωρία ύπάρχουσι διάφοροι ΄φυλαί, Φάροι κοινως όνομάόμε- ναι». Σ" αλλα 011II9:'I'0 τού 6ι6λίου του αναφέρεται στή «φυλή των Βοτζα- ραίων», στή «φυλή των ΄Ζερ6αίων» κλπ., δηλαδή σέ γνωστές σουλιώ- τικες φάρες. "Ας σηµειωσσυι.ιε έ- δω, 716 τό σημερινό αναγνωστη, πως ή λέξη φάρα πολύ αργότερα πήρε νποτιµητική σημασία. ' 1101116 ‘ Γιωργης Παΐσιος πολλές φορές, 016 61079001116 στοιχεία 716 χιονιαδίτες ζωγράφους, δίπλα στά ονοµατεπωνυµά τους σημειώ- νει «έκ τής γενεάς Πασχαλάδων», «έκ τής γενεάς Τσατσαίων Πασχα- λάδων», «Μαρινάς», χωρίς v6 8[- νει άλλη έξήγηση. έλικα ή έπι- 161110 έρευνα απέδειξε πως oII χια- νιαδίτες ζωγράφοι ανήκαν σέ δυό σχηµατισµό νέων ΄έ'ιτωνυιιι.ιιν σέ αν" 0912111011; μιάς 0690;. ‘H αλλαγή τού έπωνυμου δέ σημαίνει 6110x0- πή από τή φάρα.…πσύ κρατάει πάντα 16 όνοµα του γενάρχη μέ περηφάνε,ια, κάτι αντίστοιχο μέ τούς θεούς 1'1 ήρωες γενάρχες των αρχαίων, αθηναίων «φύλων»; Πε- 91116 να σημειώσω πως έξω δέν 6λέπω κάποια «συνέχεια», αλλά απλή αντιστοιχία παρόµοιων κοι- νωνικό" δομών. Τωρα πρέπει νά έξετάσουµε γι. οτί οί αρχικά κτηνοτροφικές «φυ- λές» των Χισνιά8ων έξελίοσοντα-ι κατά ένα ποσοστό σέ 119901:va- κές η έστω µικτές, χωρίς νά πα- ρουν τή µορφή τού Ισνάφι…) παρ" 8A0 πού «016 τέλος τού 180υ οτί,- ωνα 6οισ.κόµαστε μπροστά 016 φαινόµενο: ή κτηνοτιροφιικνή πα- " 1110 πάνω, πολλεςαπ ίδικές εκδροµές ΜΝ|ΌΥ-|ΟΥΝ|ΟΥ .ΠΕΡΣ|Α 21-31!5 .OXPIAA- κΑΣτΟΡ|Α22-29|5 .ANAITENAPIAOTOVAAFKAAA-KAZTOPIA 20 23/5 0κΡΟΥΑΖ|ΕΡΑ'. N\YKONO- ΡΟΔΟ- ΗΡΑΚΛΕΙΟ- ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ 27-3015 ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΕΣ: ΠΟΡΟΣ 28- -3ο|50ΥΔΡκ28- 30/5 ιο ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΜΕ ΠΟΥΛΜΑΝ ΣΕ ΟΛΗ τΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΑ τΗΝ ΠΕΝτΗκΟΣτΗ 28- 30/5 Θ BOYAAI'IEZTH-B-IENNHH216.IXI'IANII\4-1816 QMOIXA-AENINI'KPANT-KIEBO 27/6-9/7 τρια, πού ή συνείδησή της ήταν σχεδόν απόλυτα δεσµευµένη από 16 ένστιιχτο, τωρα κάτω 611’ τήν έπη: ιβΟή των αστικων όρεινων κέν- τρων, έλευΘερώνεται 6116 τό έν- στιιχτο, πλουτίζεται από τήν 6- 011in ί=δεολογία», όπως σημειωνει 6 Μ. M. Παπαϊωάννου στά σχό- λια των α'Απάντων» τού [109901- 60133. - Τόν "…. A6170 τόν 0119:1600- 61i; φά- 9:; έχουν µικτό χαρακτήρα, κτη- νο-ιιρ(ίφιικό καί χειροτεχνικό. Σταύς όρεινούς -ιιληθυσιµο'ύς΄ των χωριων της "Ηπείρου I—01'r16 µας ένδιαφέρουν έδω- τό μεγαλύτε- po ποσοστό τής παραγωγικής 6900111916111101; κατέχει ή πρωτο- γενής παραγωγή. κτηνοτροφία, γεωργία, ύλοτοµία, 716 έσωτερι- κή κυρίως κατανάλωση καί λιγό- το… 716 έμπορία. ‘H φτώχεια φυ- σικων πόρων όδηγεϊ΄ ένα 967.10; τού πληθυσµού σέ μεταποιητικές δρα- αγριότητες καί είναι γνωστή έπίιδαση των ήπειρωτων σέ διάφο- ρες µορφές χειροτεχνίας καί στήν ο1ικοδοµική. Πολύ περιορισµένη εί- ναι ή προσφο;ά …και… δά- σκαλοι, κομπαγιαννίτες, μεταφο- ρε'ι'ς .. Κοντά 0' 0616 πρέπει v6 προσθέσουµε πως ό 01.096; έχει κάποιαν αντοχή στό χρόνο, δια- τηρειται κι όταν πιά έχουν αλλά. ζει οί συνθήκες τίς δποίες έξυπη- ρετούσε µένει σάν ένα σχήµα χω- ρίς περιεχόμενο. "Από τα λιγοστά στοιχεία, πού πρός τό παρόν κατέχουιµε, Βγαίνει τό συµπέρασµα πώς οί «φυλές» το. χιονιαδιτων ζωγράφων είχαν δομή καί λειτουργία µεταποιητι- κής συντεχνίας. Σήµερα, δέ6αια, ή ζωγραφική θεωρείται προσφοοά Β. …µε… µα στήν αποχή έκείνη αντιµετωπίζεται 06v 9:101101111110'1 δραστηριότητα, αντίστοιχη μέ τού χαλκο-.ι:γού, τού ασημιτζή, τού λι- 907A6¢011 κ λ. π. Πρόκειται, όπως 16 0119121113009: καί &… τήν αρχή 716 χειροτοχνικού χαρακτήρα ζω- τΡαΦική. Φαίνεται πώς οί σχέσεις ανά- 9:00 στίς δύο ώρες δέν είναι έχ- θρια΄:ς, … π.μειωνονται καί έ- πιιγαμίες. "1E :11, Χρύσω,κ κόρη τού Πασχαλ& ζωγ;άφου Ζήκου Γε- ωργίου παντρεύεται τό Μαρινα ό- μ-ότρχνό του "Αναστάσιο Κ. Ζωγρά- φο καί 9' αύτόν κάνει δύο άλλους ζωγράφους, τό Χριστόδουλο και τό Θωµά, πού ανήκουν πιά στή φά- ρα τ&ν Μαρινάδων. "Ας σημειω9ε'ι' να. πως πολλοί, καί από τίς δύο φάρες, έπαιιρναν τό έπάγγελμά τους 716 έπόνυµο: Ζωγράφος, ό- πως Εγινε καί µέ άλλα έπαγγέλ. µατα, Βαγενας, Χαλκιάς, Μαραγ- κός, Σαράφης. 'H I':§1.1701910, 811- λα5ή ό γάμος ανάμεσα σέ άτοµα από δι:(>οο:τικές ένωσεις αίµατο- σωγγένειας ήταν σέ παγκόσµια κλίµακα έπι3υμητή καί πολλές φα- πές έπιδ:6,λη.υένη 716 λόγους εύ- γονίας πού είχαν διαπιστωθεί έρ- _ πε ιΕαµκά4. Μέ αφετηρία τό χωριό τους. 8- που τούς χειμωνιάτικους μήνες δούλευαν φορητές είκόνες, ξεχύναν- ταν 0i χιονιαδίτες ζωγράφοι 11.06; διάφορες κατευθύνσεις 716 v' 6-10- λάόουν τοιχογραφικές έ:γασίες καί v6 πουλήσουν τίς έτοιµες εί- κόνες. Μερικές φορές έμεναν 96- mm σέ τόπους 811911 ύπήρχε &» κετή δουλειά, παντρεύονταν καί ντόπιες, όπως έκανε 6 Παγώνης στή Δράικια τού Πηλίου 5. "Έργα τους συναντούμε στή Βο-ύρµπιανη, στή Στάρα-Μάνη Καστοριάς. στό Αύγοριινό Μακεδονίας, στό Πεντά- λαφο καί στόν γειτονικό του Βυ- θό, στή Β=ήσσανη, στά πηλιορείτι- . κα χωριά Δράκια, 'Ανήλιο, K10- 06; Νεσχωρι Μακιρινίτσα στό µο- ναστήρι τής Κλεισούρας, στήν Πρεµετή, στή Ζίτσα, στό Κανκού- λι στό Τσεπέλα5ο στό 8011007121- 91 καί τό Σκαµηέλι Ζαγαοισύ, τήν Πυ:σόγιαννη, στήν περιφέρεια Αγρινίου στό Καλλιφόνι Καρδί- τσας καί σέ πολλά άλλα χωριά. Οί χιονιαδίτες ζωγράφοι, έκτός 6:116 τό κύριο αγιογρ:(>ικό τους έργο, καλλιέργησαν καί άλλους ταµεις τής τέχνης τους, όπως τό τοπίο …'(Παγόννης: "Αγία Μαρίνα , νι:χισ9ε'ι',- καί από τήν καλαισθη- τή 81011601911011 προσόψων από και- σέλλες (σπίτι τού Σ. Ζωγράφου στούς Χιονιάδες) καί τή νεκρή φύση (Παγώνης… 'Αγία Μαρίνα ΚισσοΘ, "Αγιος Δηµήτριος Νεοχω- ριού). * T6 σηµείωµα τούτο, είναι 916 πρωτη προσέγγιση στό Θέµα, 916 ύπόδειξη 716 τό δρόµο πού "ίσως 1110:1151 νά ακολουθήσουν νεωτειροι έρευνητές καί 0' άλλα χωριά µέ παρόµοια κοινωνική δοµή καί αν- τίστοιχες δραστηριότητες, χωρίς να προδικαζει καί τα τελικά συµ- περάσµατα. 'Η έρευνα γύρω από τόν παραδοσιακό 90; πολιτισμό προχωρεί πέρα από 11'1I συλλογή ύ- λικού, πού φυσικά πρέπει νά συ- τική αποτίµηση, σέ πιό σύνθετες καί ούσιαοτικές μορφές. 1.-Γωργίου Παίσίου, lacing, 'Αγιο- γ-ραφία καί 'Αγιογράοαι των Χιανιάδων. "Ιωάννινα 1962. σελ. '. 2.-Δέν υπάρχει µεγάλη …τική έργα σία γιά τα Ισνάφισ καί ΄ραυφι΄:τια στην "Ελλάδα. µόνο µερικές µονο- γραφίες. Σχετική 6ιδλιογραφία Ελέ- πιστού: Νικ Πανταζοωύλω, "Ελλήνων Συσσωµατόσεις κατά τήν Τουρκοκρατίαν. "Αθή- κι1958. Ξ.-Χριστό. Περραιδαύ, "Α π α ν 1 α. Πρόλογος Νίκου Εύη, 'Επιµέλεια- Σχόλια Μ.Μ. Παπαϊωάννου. 'Αθήνσ 1956, σελ. 83. 4.-Φρειδ. "Ένγκελς, 'H Καταγω- γή τής 0"‘°.7£"'°" τής Ατοµικδήςκ 'Ιδιακτησίας καί το Κράτους. "Αθήνα [966. σύ. 6.100 [03 κ.α. 5.-Κίτσου Α. Μακρή, "Η Λαϊκή Τέ- ένα9 τού Πηλίου, "Αθήνα I976. σελ. Φορώντας νοιώθω ίκανοι σάν νά τό πλατεια κ.λξκ'ΐ'.ξ Καραγεώργη Σερ8ίος 4 (1 Athens Hiltc ι ζ |ϊΔ|π΄ 'χειροιεκνική - Ζωγραφική ΑΠΟ τίς τέσσερες µεγάλες πη- γες των Ήπειρωτων χωρικών - ζωγράφων, τό Κατιέσσοδο, τά Σουδενά, τούς Χιονις&δες καί τή ,Σαµαρίνα, άσφαλω πιό 113066ch πηγή είναι οί Χιονι&δες. ωµαρινα σήµερα 6ρίσκεται στό Νοµό Γρεδενών, στ& σύνορα 'H115i006 116i Μακεδονίας, ωστό- 00 πολιτιστικά &νήικει στόν ήπει- ρωτικό χώρο. Χωρικούς - ζωγρά- φους΄ έδωσαν πολλά ήπειρώτικα χωριά, όπως τό Φο-ρτόσι, τό Κα- λέντζι καί άλλα. Πολύ συχν& 0II1- μειώνουν στά έργα τους καί τόν τόπο καταγωγής τους. '|διαίτερα οί Χιονιαδίτες, δίπλα στ' όνοµά τους σχεδόν πάντα δείξουν τό χω- ριό τής καταγωγής τους σέ διά- φορους τύπους. «εκ Χιονι&δων», «& .…" Χιονι&δες», «6-116 χω- ρίον Χιονιάδες», αεκ Χ΄ιονι&δες», αΧιονιαδίτου», «Χιονιαδίτη». «X10 νιάδες». Αυτό ανερώνει έµμεσα πώς οί Χιονιαδιτες ζωγράφοι εί- xav καλή φήµη. ' έπίδοση πολλών 6-116 τούς Χιονιαδίτες στή ζωγραφική είναι γνωστή 6 παλιά, γι' αύτό κυ- κλοφορεί καί ή φράση «Χιονιαδί- της είσαι; Ζωργ&φος είσαι!». Δέν θά &ναφερθούµε έδώ στήν ποιότη- τα της καλλιτεχνικής τους παρά- γωγής, καί ιδιαίτερα τής άγιο- γραφιας, πού προκάλεσε καί τήν έντονη άρινητική αντίδραση τού Φώτη Κόντογλου. Χειροτεχν-΄΄ικ& ερ- γα, καλύπτουν τίς λατρευτικές 6- νόγκ.ες ένός 1.1576A-0u µέρους τής Βόρειας "Ελλάδας, καί πέρα 611 αύτή. "Αλλωστε τό έπίπεδο δέν είναι τό ιδιο σέ όλους τούς Χιο- νι αδίτες ζωγράφους. Υπάρχουν 6- ν&µεσά τους καλοί, μέτριοι καί κακοί. Τά προ6λήηιατα πού θά μάς άπωσχολήσουν… σήμερα είναι δύο, ή καταγωγή τής τέχνης τους καί κυρίως ή επαγγελµατική τους συσσωµ&τωση. Χώρος Ερευνας τό χωριό XIo- 016555, σκαρφαλωµένο στά κακο- τρ&χαλα 6ουνά τής 'Ηπείρου, δί- πλα στά &λ6α-νικά σύνορα. "Αλλο- το, µέ έκατοντ&δες κατοίκους καί σήµερα µόνο μέ 16, κι αυτούς σέ προχωρηµένη ηλικία. Χορτάρια- σαν 16 μονοπάτια, έρημο τά πε- ρισσότερα σπίτια, γκρεμίσματα παντού. Εικόνα έρήιμωσης καί φθοράς οχι πολύ διαφορετική καί άπό άλλων ήπειρώτικων χωριών. [16A161500I πόροι τού χωριού ή κτηνοτροφία, ή ζωγραφική καί ή ξυλογλυτιτική. Σήμερα οί συκιά- ζεις καί ή μικρή οικόσιτη κτηνο- τροφία. * Πώς δηµιουργήθηκε ή παράδο- % αύτή σ΄ ένα, απομονωμένο ορει- νο'χωριό; Σ ό,τι αφορα στήν ζυ- λογλυπτική, ίσως η πλησιέστερη ΄΄ πρός τήν αλήθεια ερμηνεία ειναι η ακόλουθη. Η ξυλογλυτιτική ύ- πήρξε, άπό παλιά, τέχνη .… 60- "ο… &.λλά σέ μικρά κυρίως άν- τικείµενα γιά σπιτική καί 51167- γελµαιική χρήση. Μες. "Ντακ κουτάλια, σφοντύλια κλπ. Κάτω άπό ορισμένες συνθήκες καί µέ τήν πίεση τού µικρού κτηνοτροφικού είσοδήµατος, είναι δυνατό νά προ- χωρήσουν καί σέ πιό σύνθετες μορφές, όπως είναι ή εκκλησια- στική ξυλογλυπτική. Στή ζωγραφική, όµως, δέν µπο- ρούµι: νά έπισημάνουµε ανάλογα σπέρματα. Μά καί ή δασική πρώ τη ύλη, άντίθετυ 611’ ό,τι συνέ- 6αινε μέ τή 6αφικ.ή των µαλλιών, Επρεπε ναρΘει από τόπους µακρυ- νους καί μέ “GAUY'IIIED'G ταξίδια. Τοπική παράδοση, πού τήν 6V6- φέρει στό πολύτιµο συλλεκτικό 616Ai0 του γιά τους χιονιαδίτες ζωγράφους ό ντόπιος παπα - Γι- όργης ΠαΤσιος 1, µιλάει γιά µα- Θητεία νεαρών 6λαχοποιµένων στήν '|ταλία. M6. κι άν ύποθέσουµε 116- θητεία στό "Αγιον "Όρος. κι έκει τό ίδιο επικρατούσε. "Αλλωστε καί ζωγράφοι 6116 άλλα χωριά, µέ σίγουρη μαθητεία στό "Αγιον"Ο- ρος, τήν ίδια τεχνοτροπία άκο- λουθούν. Είναι ή κοινή είκαστική διάλεκτος όλων των χειροτεχνών ζωγράφων τής έποχής τους καί νοµίζω πώς τή ρίζα της πρέπει νά τήν &ναζητήσουµε στά. πολύ πιό κοντινά καί προσιτ 'Επτ&- νησα, μέ τή γνωστή ζωνών… σχολή τους. Μερικές προσπάθειες νά κρατη- δεί στούς Χιονιάδες ύφος πλησιέ' στερο πρός τή 6υζαντινή παράδο- ση έμειναν χωρίς συνέχεια. Σά μιά τέτοια προσπάθεια σηµειώ- vowI: τήν gixéva τού 'Αγίου ’Av- τωνίου, πού 6ρίσκεται στήν έκ- …κλησία τού Αγίου 'Αθ&νουσίου XI- '… ονι&δων, καθώς καί μιά μεταγενέ στερη, 6AA6 1116 6066013 11606A- λαγή της, πάλι στήν ίδια έκκλη- σία. Γιά τήν επαγγελµατική …όργ&- νωση καί τή διδασκαλία τής τέ- χνης στούς Χιονιαδες έχουν δια- τυπωθεί πολλές εκδοχές, πού 016- vouv ως τήν ύπαρξη όργανωµένης Σχολής Ζωγραφικής. 'Η έλλειψη γραπτων πηγών ή λ… σίγου- ρων στοιχείων &φήνει 16 πεδίο έ- λεύθερο γιά κάθε µορφής είκασίες, άπό τίς όποίες δέν ξέφυγε καί ό ύποφαινόµενος. 'Επαγγε.λµατική όργ&νωση και σταδιακή 11691115i6 είναι άλληλένδετες σέ µορφές χει- ροτεχνικών συσσωιιατωσεων. Τό έθνικό τους δίκαιο καθορί- ζει όχι μόνο τούς όρους άσκησης τού έπαγγέλματος. άλλά καί 16 διαδοχικά στάδια µαθητείας, μέ τήν αντίστοιχη ανάληψη εύθυνων στήν παραγωγική διαδικασία. Εί- δικά στη ζωγραφική, οι μικροί 116- θητευόμενοι &ρχίζουν άπό 6011811- τικές δουλειές, όπως 16 τρίψιμο των χρωµάτων καί 16 καθάρισμα των w'IvéAAm 601506 προχωρούν στό γέµισµα όµοιόκρώµων 511106- νειων καί δι χικά άναλα6αίνουν περισσότερο υπεύθυνα καθήκοντα, ώσπου νά φτάσουν στή σχεδίαση ΄φυλαί, καί 16 δούλευα τόν λοιςισιιερειών. Οί έπαγγε…λµατικές αύιές 6076M)- σεις δέν είχαν σταθερή µορφή2. *Ητ&ν προσαρµοσµένες στό εί- δος καί στίς &νάγκες τής οίκονο- qufic δραστηριότητας σέ κώε΄ 1o- "µέα. Γιά τούς 6ιοτέχνες ύπηρχαν 16 1σνάφια ή ρουφέτια. γιά τούς εµπόρους οί κοµπανίες η συντρο- φίες, γιά τούς κτηνοτρόφους τ& τσελι,γκ&τα καί ποικίλες µορφές γι& τούς ναυτικούς καί τούς 6106 τιωτικούς. T6 [60 αίώνα έχουµε στήν ενετοκρατούιιενη Κρήτη «’A- T06 KITZOY MAKPH δελφότηιαε ζωγράφων, στήν όποία συμµετέχει καί ό νεαρός Μενέγος (Δομίνικος) Θεοτοκόπουλος. Μετά 6116 έπίπονες έρευνες ε- Φτασα στό συμπέρασµα .… οί ζωγράφοι των Χιονιάδων δέν άκο- λούθησαν τή συντεχνιακή έπαγγελ- παπική συσσωμάτωση, &λλ& 16 111.1- ρισμό σέ φ & ρ ι: ς, κοινωνι- κές διι&δες πού στηρίζονται στήν κοινότητα καταγωγής. Πρώτη νύ- ξη γι& νά στραφεί η. έρευνα πρός τήν κατεύθυνση αύτή τήν έδωσε 1.1I6 άπό τίς πρωτες επιγραφές τού ζωγράφου Πσγόνη στό Πήλιο. Νεόφερτος &κόιια, κρατάει τήν ή- πειρωτικη προφορά τού ονόµατός του καί θυµάται τή φάρα στήν ό- ποία Μπι. Σέ κιονόκρανο τής 'Αγίας Μα- οίνος Κισσού. στ& 18,02,άμε' σα σέ πολλά άλλα γράφει: κχείρ δωρεούντος παγούνι κωσταντί έκ φυλής πασχαλ&δες». 'Η επιγραφή αύτή έ6αζε πολλά έρωτήµατα, πού τελικά 6ρήκαν τήν Μάντησή τους, έκ΄τός άπό" ένα: Τί σήμαινε εκείνο τό «έκ φυλής πασχαλ&δες». ' Χριστόφορος Περραιόός στήν « '|- στορία τού Σουλίου καί Πάργας», πού τύπωσε στά 1857, γράφει στή σελίδα 17: «El: 16 τέσσαρα δασικές φόσες, στούς Πασχαλ&δες καί στούς Μαρι΄ ες. υσικά, δέν επιδίδονταν όλοι οί άντρες κάθε φάρος στή ζωγραφική. 'H κτηνοτροφία 110105115115, 66161- κός πόρος διοποοισμσύ καί ισως μιά κάποια στρατιωτική 6076M.)- ση νά τούς συνέδεε. ΟίΠ Πασχαλίτ- δες κατοικούσαν στή συνοικία πού 6ρίσκεται δορειοδυτικ& 6116 τό κέντρο τού χωριού καί είχαν γιά κοινό τους έργαστήριο, όπου …γι- νόταν καί ή μαθητεία των νέων ζωγράφων, Ένα πολύ ψηλό κτίριο. πού οί ντόπιοι 16 έλεγαν «πούλα των Πασχαλάδων». "Ας θυµηθούµε Εδω πως ό Σουλιώτης Λ. Κουτσο- νίκας στήν « Ιστορία της Έλλη…- κής "Επαναστάσεως, σηµειώνει πως 16 σπίτια των &ρχηγων κά" 95 φάρος «ήσαν κατά τό μάλλον πύργοι οχυρά». 'Η κούλα των Πωχαλ&δών E115- 05 έδω καί σαράντα περίπου χρό- "& καί στή Θέση της έχτισε και- νούργιο σπιτι παραθερισµού ένας 6116 τούς απογόνους των Πασχα- λάδων, ό συνταξιούχος δάσκαλος Στέφανος Ζωγράφος, πολύτιμος συμπαραστάτης µου στίς σχετικές Ερευνες. 'Εννοείται .… πολλοί έρ- γ&ζονται καί στά σπίτια τους, 111.:- pic; άπό 16 μέσα τού 19ου αί- ώνα. Σώζεται σέ καλή κατάστα- ση 16 σπίτι, όταν έργ&σΘηκαν οί ΠασΧσλάδες ζωγράφοι Γεώργιος, Ματθαίος. Ζπ"ος. 'Απόστολος. Σω- κράτης καί Κωνσταντίνος. 'A116 τή φάρα των Πάσχα… &ποσπάσθ΄ηκε, 616 τέλη τού 18ου αίωνα, ένα παρακλάδι της. οί Τσα- τσαίοί Πασχαλ&δες ή σκέτο T66- τσαί'οι. Οί Μωιν&δες 1161011106- σαν λίγο χαμηλότερα. Σώζεται, παρστηµένο καί τηγµένο στήν &- γρια 6 τ'ηση. τό κ:ινό τους έρ- γαστήριο. 'Η οίκογενε: ακή διαδο- χή στό έπ&γγελµα τού ζωγράφου διαπιστώνεται πολλές φορές. 11. χ: Κωσταπής Χιονιαδίτης (παπ- πόύς) — Παγώης Χιονισδίτης κι υστερα Δραιώτης (γιός) — 'A- θαν&σιος Παγωνίδης κι Μέρα Ποιόν… (εγγονός). Έδω τό διαπιστώνουµε καί Τό σπίτι όπου δούλεψαν πολλοί ζωγράφοι άπό τή κφυλή» των Πασχαλαδων ταύτα χωρία ύπάρχουσι διάφοροι Φάροι κοινώς όνομαζόμε- ναι». Σ' αλλα σηµεία τού δι6λίου του &ναφέρεται στή «φυλή των Βοτζα- ραίων», στή «φυλή των Ζερ6αίων» κλπ., δηλαδή σέ γνωστές σουλιώ- τικες φάρες. "Ας σημειώσουμε έ- δώ, γιά τό σημερινό &ναγνώστη, πως ή λέξη φάρα πολύ άργότερα πήρε… ύποτιιιητική σημασία. παπά ' Γιωργης [1610105 πολλές φορές, στά διογραφικ& στοιχεία γιά X30VICX5iTES ζωγράφους, δίπλα στά όνοµατεπώνυμά τους σηµειώ- νει «έκ τής γενεάς Πασχαλάδων», «εκ τής γενεάς Τσατσαίών Πασχα- λ&δών», «Μαρινάς», χωρίς νά δί- νει αλλη έξήγηση. Τελικά ή έπι- τόπια έρευνα &τιέδειξε πως οί χιο- νιαδίτες ζωγράφοι &νήκαν σέ δυό σχηµατισμό νέων έπώνυµών σέ 6r Θρώπους µιάς 061061;. 'Η 6AA67I'1 τού έπώνυµου δέ σημαίνει 6110110- πή άπό τή φόρα, πού κρατάει πάντα 16 όνομ΄α τού γενάρχη µέ περηφάν-εια, κάτι &ντίστοιχο µέ τούς θεούς ή ήρωες γενάρχες των αρχαίων άθηναίκων «φυλών». Πε- 01116 νά σηµειώσω .… έδω δεν όλέπω κάποια «συνέχεια», &λλά διπλή άντιστοιχία παρόµοιων κοι- νώνικών δομών. Τώρα πρέπει νά έξετ&σουµε 71. mi οί &;ιχιικά κτηνοτροφικές «φυ- λές» των Χισνιάδων έξελίσσονται κατά ένα ποσοστό σέ 1510015va- κές ή έστω µικτές, χωρίς νά πά- ρουν τή μορφή τού ίσινωφιού παρ' όλο πού «016 τέλος τού [Sou 011- ώνα 6ρισ.κόμαστε µπροστ& στό φαινόμενο. ' ή κτηνοτροφική πα- ϊδικές έκδρΟμές ΜΝΓΟΥ-|ΟΥΝ|ΟΥ .ΠΕΡΣικ 21-315 .OXPIAA- κΑΣτΟΡιΜ2- 29/5 .ANAETENAPIAOTOVAAI'KAAA-KAZTOPIk 20 23/5 θκΡΟγΑΖιΕΡΑ: N\YKONO- ΡΟΔΟ- ΗΡΑΚΛΕ|Ο- ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ 27-3οι5 ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΕΣ. ΠΟΡΟΣ 28- 3050ΥΔΡκ28- 30/5 :; ιο ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΜΕ ΠΟΥΛΜΑΝ ΣΕ ΟΛΗ THN … ΕΛΛΑΔΑ ΠΑ τΗΝ ΠΕΝτΗκΟΣτΗ 28- -30|5 ωΒΘγΔΑπΕΣτΗ- -Bl-ENNH1 ι2ιόΟιΣπΑΝιΜι8|ό …… οΜΟΣΧΑ-ΛΕΝιΝΓκΡΑΝτ-κιΕΒΟ 27/6-9/7 Π ΑΝΕΠ|ΣΤΗΜίΟΥ 56 (ίος Οροφος) τηλ:3ό3ό777-3ό38132 -3ό3813ό ΄ | ίδια.… Λ Τό έργαστήρι των Μαρινάδων ζωγράφων Μιά, πού ή συνείδησή της ήταν σχεδόν άπόλυτα δεσμευµένη 6-116 16 ένστιχτο, τώρα κάτω άπ' τήν έπι…:ροή τών ζωτικών όρεινών κέν- τρων, έ.λωθε:ώνεται άπό τό έν- στιτιο, πλουτίζει… άπό τήν 6- στική Θεολογία, όπως σημειώνει 6 Μ. Μ. Παπαϊωάννου στά σχό- λια των κ'Απ&ντων» τού Περραι. 6063. - τα 1106110 λόγο τόν σηµειώσο- 01: πιό πάνω, πολλές 6-116 τίς φά- ρες έχουν µικτό χαρακτήρα, κτη- νοτ:ήνικό καί χειροτεχνικό. Στούς όρεινούς πληθυσµούς των χωοιων τής 'Ηπείρου -&ύτ& μάς ένδιαφέρουν ' 16 μεγαλύτε- ρο ποσοστό τής παραγωγικής δρ&στφιότ'ητας κατέχει ή πρωτο- ΥΣ…" παραπανω κτηνοτροΦ|α. γεωργία, ύλοτομία, γιά 5111.11501- κή κυρίως κατανάλωση καί Με. τερο γιά έμπορία. 'Η φτώχεια φυ- σικών πόρων όδηγεί ένα µέρος τού πληθυσµού σέ µεταποιητικές δρα. "ποιότητες καί ε1ναι γνωστή ή έπίδοση τών ήπειρωτ6ν σέ διάφο- ρες µορφές χειροτεχνίας καί στήν οίκοδοµικιή. Πολύ περιορισµένη εί- ναι ή προσφορά ύπηιρεσιών: δά. σκαλοι, -κομτιογιαννίτ΄ες, μεταφο- ρείς... Κοντά σ' αύτό πρέπει νά 110009560005 πως ό θεσμός έχει κάποιαν άντοχή στό χρόνο, δια- τηρείται κι δταν π. & έχουν ("ελλά- ξει οί συνθήκες τίς ότοίε: έξω…- 051066: μένει σάν ένα άι: χω- … ΄ , 'πιµέλεια- χόλια Εξ ου. 'Αθήνα "ο... ." πο τ ιγοσπΜ στοιχεια, που πρός 16 παρόν κατέχουµε, Βγαίνει τό συμπέρασµα πως οί εφ.-λές» των χιονιώιτΘ Μ… είχε" δοµή καί λειτουργία μεταποιητι- κής "ταινίας. Σή:ερα, Βάσια, ή ζωγραφική "κείται 1006-6006 ύ- ππ;εσιά, ιό στήν Εποχή έκείνη άντιµιτωπίζεται σάν µεταποιητι-κιή δραστηριότητα, &ντίστοιχη µέ τού χαλκό.-πού, τού άσηµιτζή, τού λι- θογλι΄=φου κ...λπ Πρόκειται, όπως τό σηµειώσαµε καί 6-116 τήν άρχή γιά χειροτεχνικού χαρακτήρα ζώ- τωρινή- Φαίνεται πως οί σχέσεις 6V6- μεσα στίς δύο φ&ρες δέν είναι έχ- θρι-κιές, &φού σηµειώνονται καί 5- τιιιγοιµίες. "Ετσι, ή Χρύσω, κό>η τού Πασπαλά ζωγπφου Ζήκο-.ι Γε- ωργίου παντρεύεται 16 M60116 ό- µότεχνό του 'Αναστάσιο Κ. Ζωγρά- 00 καί µ' ανιόν κάνει δύο άλλους Cur/0610095, τό Χριστόδουλο και τό θωιια, 1106 άνήκουν πιά στή φά- ρα των Μαρινάδων. "Ας σημειωθεί έδώ πως πολλοί, καί άπό τίς δύο ώρες, έπαιρναν τό 5116775A1I6 τους γιά έπώνυµό: Ζωγράφος, δ- πως έγινε καί µέ άλλα έπαγγέλ. 11616, Βαγενάς, Χαλκιάς, M62067 κός, Σαράφης. 'Η έξωγαιιία, δη- λαδή ό γάμος άν&µεσα σέ ατομα άπό δι:|>οιρετι.κές ένωσεις αιµατο- συγγένειας ήταν σέ παγκόσµια κλίµακα έπιΘυµητή καί πολλές φο- ρές έπιιδεδλη.ιινένη γιά λόγους εύ- γονίας πού είχαν διαπιστωθεί &: ...κι… … Εειραµκά4. Μέ &φετι- pic: 16 χωριό τους, & που τούς χειµωνιάτικους µήνες δούλευαν φορητές είκόνες, ξεχύ.ον- ταν οί χιονιαδίτες ζωγράφοι πρός διάφορες κατευθύνσεις γιά ν άνα. λ&όουν τοιχογραφικές έ;γασίες καί νά πουλήσουν τίς έιοι.με ς εί- κόνες. Μερικές φορές έµεναν µό- νήµα σέ τόπους όπου ύπή-ρχε 60- 115111 δουλειά, παντρεύονταν καί ντόπιες, όπως έκανε ό Παγώνης στή Δράκια τού Πηλίου 5. "Εργα τους συναντούµε στή Βούρμπιανη, στή Σταριτ»σι&νιη Καστοριάς, στό Αύγεριινό Μακεδονίας, στό Πεντά- λοφο καί στόν γειτονικό του Βυ- θό, στή Βήσσανη, στά πηλιορείτι- … κα χωριά Δρ&κια, ΄Ανήλιο, Κισ- σός Νεοχώρι Μακιρινίτσα στό μο- ναστήρι τής Κλεισούρας, στήν Πρεµετή, στή Ζίτσα, 0-16 K061106- AI στό Τσεπέλο6ο στό Β:υσοχώ- οι΄ καί τό Σκαµνέλι Ζατγοειού, τήν Πυ:σόγιαννη, σπιν περιφέρ: τα Αγρινίου στό Καλλιφωνι Καρδί- τσας καί σέ πολλά άλλα χωριά. Οί χιονιαδίτες ζωγράφοι, έκτός άπό τό κύριο 67I070: (;>ικό τους εργο, καλλιέργησαν καί άλλους τομείς τής τέχνης τους, όπως 16 τοπίο (Παγώνης: "Αγία Μαρίνα Κισσού, παρ&σπιτο Τριανταφύλ- λου στή Δράµα) τήν προσωπο- γραφία (Χριστόδουλος Γεωπό- φος. προσωπογραφίες των γονι- ων του Παγώνης: Ρήγας Υψήλάν- της), τίς ιστορικές σκηνές ('Av01- 6160qu Παπακώοτας - Μαρινάς. σπίτι τού P615011 στό Τοπέλο-6ο), ιζίς …) τή διακόσµηση προσόντων 6116 κο. σελλες (σπιτι τού Σ. Ζωγράφου στους Χιονιάδες) καί τή νεκρή φύση -(Παγόνη;- "Αγία Μαρίνα Κισσοί», 'Αγιος Δηµήτριος Νεοχω- πιω). * T6 σηµείωµα τούτο είναι μιά πρώτη προσηγι΄ση στό Θέµα, µιά ύπόδειξη γιά τό δρόµο πού ίσως πρέπει νά &κολου9η-σουν νεώτεροι έρευνηιές καί σ΄ &λλα χωριά μέ παρόµοια κοινωνική δομή καί άν- τίστοιχες δραστηριότητες, χωρίς νά προδικάζε'ι καί τά τελικά συµ- περάσµατα. 'Η έρευνα γύρω 6116 τόν παραδοσιακό µας πολιτισμό προχωρεί πέρα 6116 τή συλλογή ύ- λικού, πού φυσικά πρέπει νά συ- νεχισ9εί, καί 6116 τήν καλαισθη- τική ΜΜΜ, σέ πιό σύνθετες καί ούσιαστικές μορφές. 1.-Γ…γίου Παϊσίου, Ιερέας, 'Αγιο- γροφία καί 'Αγιογρ&φοι των Χιονι&δων. Ι'ωάννινα 1962.σ:λ.Ι. 2. -Δέν ύπόρχει μεγάλη συνθετική έργα- σία γιά 16 Ισνάφια καί μονοπάτια στήν ενώ δα, µόνο µερικές μονο- γραφί…ες. Σχετική διδλιογραφία ελέ- πιστού: Νικ. Πανταζόπούλω, 'Ελλήνων Συσσωματώσιις κατά τήν Τουρκοκρατίαν. .…- Μι [953. 1956, σελ. 83. 4-Φµιδ. "Εως, 'Η Καταγω- γή τής Οίκογε΄νειας, τής 'Ατοµικ6ής'1,διοκτησίας καί το Κράι τους 'ΑΘήνα 1066. σελ. u[[10, 103 κά 5.-Κι'τσ=νΑ. Μακρή, 'ΗΛσίκήΤύ- τη τού Πηλίου, 'Αθηνα 1976.ω. 209. -- Φορώντας… νοιώθετι …ϊκανοι σάν νάτό Πλατεία Κολξέτξ Κορογεώργπ Σερ6ίσς 4 (2 Athens Hiltc ROI Rolex Oyster L

Αρι…9. πρωτ. 362810. Αρ…8. ,Εγκ. 9. ΠΕΡΙΛΗΨΙΣ Περι του τρόπου ένεργείας τού τακτικοί; κλεισίματος τών Θι- 6λΞων τών Δηµοσίων κ.λ.π. διαχειρίσεων κατά τήν 3'Ιήν Δεκεµ€ρί'ου 19:59. ΛΙαν έπείγουσα ΒΙΙΣ|ΙΙΕ|[|Ν ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙ0Ν ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣ|Σ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΛΟΓΙΣΤ|ΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣ|Σ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΣ ΤΜΗΜΑ B' Προς τους κ. κ. Νοµάρχας και 'Επάρχους του Κρά- τους και τους έκτος έδρας των Νοµων η Έπαρ- χιων Ειρηνοδίκας. (Κοινοποιουμένη προς άπαντα τά Υπουργεία, τους ΟΕκονοµ.ι- κους ,Επι-8εωρήτάς και Έπι'8εωρήτάς Δημοσίων ']΄΄πολ6- γων καΞ 'Γελωνείων και τους Διευθυντας τών Ταμείων του Κράτους). ΄΄Ε'2χοντες ότι, εφ… τά άρθρα 42 και 196 τοδ Νόµου ΣΙΒ του 1852 «περι διοικήσεως τών δημοσίων Με… και έξόδων τοδ Κράτους: και περΞ δημοσίου Λογιστικά)», ?) το τι…… 1 τοι") τού από 28 Μαΐου 1956 B. Δ)τος «πειρι καθορισμού τής χρονικής διαρκείας τοδ οίκον. "έτους κλπ.» και 3) το άρ- θρου 11 παρ 1 του Δ)τος τής 4 Δεκεμ6ρίου 1936 «περι όρ- γανισμο'5 τής Γενικής Δ)νσεως Δηµοσίου Λογιστικού» ανατί- Θεμα υµίν τήν μ.έριμναν διά το έτι τή λήξει του οίκον-. Ξ- τους 1959 κλείσιµον τών 6ι6λίων άπασών τών έν τή καθ' υ- μας περιφερεία υφισταμένων ρήμοσι΄ων διαχειριστών (χρημα- τικου και υλικοΞ) ώς και τών διαχειρισεων N. Π ..ΔΔ. και τοιουτων ιδιωτικου δικαιου έπιχορηγουμένων υπο του Δημο- σίου, αρμοδιότητος τών πολιτικών Υπουργείων, Προς τούτοις έξουσιοδοτοδµ.εν ύμο"ις δπως όρισ'ητε υπαλ- λήλους τής δικαιοδοσίας υμών διά τήν ένε΄ργειαν τής προκει- μένης υπηρεσίας και παριακαλοδµ.εν όπως παρακολουΘήσ'ητε έπισταµ.ιένως και µ.ετ έπιµ.ελείας και Εδιαιτέρας προσοχής …ο… ε΄γκαιρον έκτε΄λεσιν τιαύτής κατα τας παρεχομε΄νας κατωτέρω οδήγιας διαξι€άστ,τε δ ήχων άνευ άνα6ο…λής, πινακα έμφαίνον- τα τους υφ υμών όρισ…9ήσομένους 7:90; τουτο υπαλλήλους, ως καί τήν διαχείρισιν είς το κλείσιμο»; τών 6ι6λίων τής 6- ποι΄ας έκαστος εξ αυτών διετάχ'8τ| να προέλ…9ή. Παρακαλοδμεν όθεν όπως δι, έπειγούσής εγκυκλίου διατα- γής υµών 7:96; άπαντας τους υπολόγους πάσης διαχειρίσεως (χρηµατικού καί υλικού) τής δικαιοδοσίας υμών, έπιστήσή- τε τήν προσοχήν αυτών διά τήν πλήρη ενημέρωσινι τών διόλίων αυτών κατά τήν τήν 31ήν Δεκεμ6ρίου 1959, ίνα απροσκό- πτως οί ενταλθήσόµ.ενοι υπάλληλοι ένεργήσωσι τήν Θεώρησιν καί το κλείσιμον αυτών. Ιίρίνομει επίσης έπάναγκες, όπως καταστήσωµ.εν υμίν γνω- στόν, οτι ναι πλείσται τών δημοσίων διαχειρίσεων, ειδικών 6- πτοεσι…ω,ν οργανισμων ιδρυμάτων κ ε'ναι 3ποχρεωμ'ε΄'ναι όπως διακόψωσι ιπασαν ληψοδοσίιαν αυτών, εάν και εφ οσον δεν έχει συντελεσ……ή το κλείσιμον τών €ιΞ'λίων των κατά τα έν τή παρούσή όριζόµ.ενα. Ευνόητον όθεν τυγχάνει όποιας διαταραχάς && συνεπιφέρή τυχον καδυστε΄ρήσις έκτελέσεως τής παρουσής εκτ ος τής τασσομένής προδεσυίας εφ [Ι) και εφιστώµ.εν σοόαρώς τήν προσοχήν υμών επι του σημείου τούτου. 'Οδήγίαι. Πρωτίστως σα καταμετρή8ώσι «τ, αποτελοδντα το υπόλοι- πον τής χρηματικής διαχειρίσεως ή τής τοιαότής :05 υλικού, ήτοι μετρητά, αντίτιμα, τά ένσηµα ως καί πάν έτερον είδος δηµοσίου υλικοδ, διά τής ως… τών οποίων τυγχάνει χρεωμε΄- νος 6 υπόλογος εν τή διαχειρίσει αυτώ. και δια μεν τα αυτούσια μετρητά έν τάς χρήματοκι6ωτί- 0:; & συνταχθώσιν απαραιτήτως οί κεκανονισμε΄νοι πίνακες καταμετρήσεω-ς έμφανίζοντες ταυτα λεπτομερώς κατά τε- µάχιον και έν συνόλω. "Οσον- αφορα" δε τα παρα Τραπέζαις πιστωτικά υπόλοιπα είδικών λογαριασμών τών Διαχειρίσεων, ταύτα Θέλουσι. εξω κρι6ώσει δι αυτοπροσώπου µετα6άσεως αυτών παρα τή οίκεία 'Γραπέζή ή διά προσαγωγής επισήμου εγγράφου ή έιπισήμου δελτίου αυτής έμφαίνοντος τήν κίνησιν τών λογαριασμών του διαχειριστοδ 7:0:9’ αυτή. Μετα ταδτα && κλεισθώσι πάντα έν γένει τα 6ι6λία τά ά- νήκοντα είς έκάστήν διαχείρισιν ήτοι 6ι6λίον Ταµείου, ήμερο- λόγια καθολικά, 6ι6λία ΜΜΜ… ενσήμου χάρτου καί παν- τος άλλου είδους δηµοσίου υλικοδ, στελέχη γραμμικών είσ- πράξεως και χρηματικών ενταλµάτων πλήρωμής,δ διπλότυπα ειστράΞεως και παν άλλο αποδεικτικον δι, ου ενεργειτια.ι ή χρεωσις και ή ιπίστωσις τών ύπολόγων και && διαπιστωδή, εάν τα έ…… 70E; 6:61EOL; έμφανιζόμενα υπόλοιπα είναι σύμφω- _3 να προς τα καταμετρή8ε΄ντα τοιαύτα τών διαχειρίσεων χρήμα- τικού ολικού. κάτωθι 85 τής τελευταίας έν αύτοϊς εγγραφής, ή όπισθεν τού στελέχους τού τελευταίου έκδιδομε΄νου γριαμματίου, είσ- πράξεως ή χρηματικού ένταλματος πληρωμής, διπλοτύπου είσπράξεως κλπ. Θα τεθή ή λέξις «ΕΘΒΩΡΗΘΗ» καί 677’ αυτήν ήμερομήνία «31 Δεκεμ6ρίου 1959)) καί ή υπογραφή των ένεργούντων το κλείσιμον τών όιόλίων υπαλλήλων. Αί ανωτέρω πράξεις 79510007 όε6αιω9ή δια τακτικών πρω- τοκόλλων καί Πινάκων συνταχ-8ήσομε΄νων είς 8777106)) 5900::- νόντων τα 577 τών όι6λίων προκύπτοντα σύνολα τών εξόδων καί εσόδων, ώς καί το απομένον κατά τήν 81ήν Δεκεμ6ρίου 1959 ύπόλοι.τίον έκάστής διαχειρίσεως καί εξ ών 76 .… && παραι- δοθή είς τον ύ. τόλογον, 76 85 να οπούλή-8ή ήμιν (Γεν. Δ)νσιν Δημοσ. Λογ)κού, Δ)νσιν Γεν. Έπ3ιεωρήσεως Τμήµα Β΄.), μέχρι τής 31ης ,Ιανουαρίου 1960 το όραδύτερον μετά σαφούς αιλεπτομερούς 577795050); περί τών τυχον παρατήρή8εισών 57) τή διαχωρίσει ανωμαλιών. Είς τα συνταχθτ,σόμενα πρωτό- κολλα άτινα δέον να ύπογράφωνται απαραιτήτως 0:719:57 τού ένεργούντος το κλείσιμον τών 6ι6λίων ύπαλλήλου, τού ύπο- λόγου, καί τού προϊσταμένου τής διαχειρίσεως, δέον v’ άνω- φε΄ρετ1αι απαραιτήτως, άν το χρηµατικον 6761077077) παραμένή είς χείρας τού διαχειριστού ή 569777077. καιτατεΘήμε΄νον Με τή Τραπέζή τής Έλλάδος ή ελλείψει ταύτης, παρά τώ Ταχ. Ταμιευτήρίω η άλλη άνεγνωρισμένή 1ραπέζή. Περί τού είς χείρας τού διαχειριστού παραμένοντος χρηματικού υπολοίπου δέον να γίνεται μνεία είς 70E πρωτόκολλα καί να αίτιολογήται πλήρως ή μή 7077770273507; 706 ποσού τούτου ως ανωτέρω. Προκειμένου περί δημοσίων διαχειρίσεων, ών οί 67761070: 107080706077) είς το Έλεγκτικον Συνέδριον, το οίκεΐα πρωτό- κολλα δέον να συνταχ9ώσιν είς τριπλούν δια τήν Με ολήν είς τούτο τού ένος αντιτύτ .ου μετά τών ενιαυσίων λογαριασμών των. Έξαιρετικώς οί ύπο τών Νομαρχών ή Έπάρχων διατ α- χθήσόμενοι να προέλ'8ωσιν είς το ώς είρήται κλείσιμον τών 6ι6λίω-ν ύπάλληλοι Βέλουσιν ύποόάλλει τα οίκεΐα πρωτόκολλα προς τήν εκδ-:ύσαν τήν διαταγήν Διοικήτικήν Αρχήν, ήτις συγκεντρούσ'α 70': πρωτόκολλα πασών τών, …. τήν δικαιοδο- σία| της διαχειρίσεωνυ 715157 διαξι€άσε ι ήμίν ταύτα μέχρι τέ- λους τού μήνος Ιανουαρίου 1960 το 6908675907) κεχωρισμένως καν Υπ ουργειον καί 87’ ίδίου 87’ 5770:0707) τούτων εγγράφου. ,τΕφισ ώμεν αμέριστον τήν προσοχήν ύμών 577E τού ότι το πρωτόκολλο… 706 τακτικού κλεισίματος τών 6ιι6λίων τών Δή- μοσίω…ν Ταμείων αποτελεί απαραίτητο» προσάρτήμα καί παρα- κολού…3ήμα τών είς το ,Ελεγκτικον Συνέδριον οπο6αλλομένων (κατά τον οργανισμον τών Ταμείων) έ=νιαυσίων λογαριασμών. Τούτφ τώ λόγω δέον, όπως το κλείσιμον τών 6ι6λίων τών Δημοσίων Ταμείων γίνη εντος; τού συντοµκοτε΄ρο.υ. χρονικού διαστήματος ίνα μή έπι5ραΞυνΘή ?. …. τών Δημοσίων Ταμεί- .…4… ων, οποδολή τών ένιαυσίων λογαριασμών είς το Έλεγκτικον Συ|έδ οριον. Κατά τήν θεώρησιν καί το κλείσιμον τών διδλίων τών Δη- μοσίων Ταμείων τά θεωρηθώσι συγχρόνως καί 86: κλεισθώσι καί 76: δδ-:λία διαχειρίσεως των οίκείων γραφείων παρακατα- θηκώ.ν, ήτις 6:76 177; ’A79:1500 1927 αποτελει κεχωρισμέ- νην 76 τής Δημοσίας Διαχειρίσεως 86: συνταχθή δέ 8: αυ- τήν ίδιον πρωτόκολλον μετά πινάκων τών μετρητών καί 06- 70005077) παρακαταθηκών είς τριπλούν εξ ων το έν 07 .061 778757- 0570: 07’ 5685570; είς τήν ένταύθα Κεντρικήν Διεύθυνσιν τού Ταμείου Παρακαταθηκών καί Δανείων (Γραφείον κ. Έλεγ- κτού ,Ελεγκτ ικού Συνεδρίου). Σημειωτέον 67: ή είρημένη Κεντρική Διεύθυνσις παρέχει 7:07’ έτος είδικάς οδηγίας περί τού τρόπου ένεργει΄ας τής έτησίας θεωρησεως τών διδλίων τών κατά τόπους Γραφείων Παρακαταθηκών δι? έγκυκλ.ίου διαταγής της. προς τούς Διευθυντάς τών Ταμείων τού Κρά- τους, ~07) δέον .ά λάδωσι γνώσιν ιοί διαταχθησόμενοι να θεω- 97570070: 76: 6761570 τών Δημοσίων Ταμείων. Προκειμένου περί τών Ν.Π.Δ.Δ. ή θεώρησις καί το κλεί- σιμον τών διδλίων τών διαχειρίσεων τούτων δύναται νά ένερ- γηθή κατά τήν λήξιν τής τυχον δοθησομένης 7090705050); 5- 35975.50; διαχειριστικών πράξεων άφορωσών το τρέχον οίκ. έτος ίνα ούτω έμφανίζεται είς 76: συνταχθησόμενα πρωτόκολ- λα ολοκληρωμένη ή διαχείρισης τούτων. E5; 7595770700) 7408’ ήν είς διαχείρισίν τινα ήθελε παρουσιασθή έλλειμμα είς με- τρητά ή ολικξν. ο ένεργώ:ν τήν θεώρησιν καί το κλείσιμον τών διδλίων ταύτης, δέον ν, άν'αφέρή ήμίν 7759’: 06706 τηλεγραφι- κώς καί να 5070996077 πάραυτα τάς διατάξεις. τού άρθρου 199 706 N6900 ΣΙΒ έν συνδυασμώ προς τάς τών άρθρων 12 και 13 Ν.Δ. 126-4)42 «περί τροποποιήσεως καί συμπληρώ- … «. η: 7 ' ~ 7 1_ I . σεως των ο.αταςεων περι Οικονομικής Έ...ιθεωρησεως» (Φ. Ε.Κ. 100)1949) καλών τον οπόλογον νά καιτα:δάλη το έλ- λειμμα έντος 24 ώρών, 57) 09705705: δέ, ή αδυναμία τού 67016- γου προς άν|αιπλήρωσι.ν τού ελλείμματος, προ-καλών άρμοδίως καί τήν προσωπική»; κράτησιν τού έλλειμματίου. Έάν αντιθέτως ήθελεν έμφανισθή πλεόνασμα έν τή δια- χειρίσει αύτού είδική περί τούτου μνεία θέλει γίνη έν τω οίκείω Πρωτοκόλλω, έν 85 τή έκθέσει, τού έντεταλμένου 0- παλλήλου 86: περιγραφώσι μετά πάσης σαφηνείαις αί δικαιολο- γίαι τού οπολόγου έπί τού έμφανισθέντος πλεονάσματος. Συναφώς κρίνομεν 07:67:9077J να οπομνήσωμεν ύμίν τήν διά- ταξιν 706 άρθρου 16 τού ώς είρηται 1264)42 Ν. Δ. καί v6: 7790085007957), 67: κατά το άρθρον 197 παρ. 2 τού προμνησθέν- τος νόμου ΣΙΒ, ανάμ.ιξις ίδιωτικών χρημάτων 95 76: δημόσια απαγορεύεται 0607779(I);, κατά δέ τήν διάταξιν τού άρθρου 199 τού 076706 N6900, παν φαινόμενον πλεόνασμα μένει είς το Ταμεϊον, μέχρις ού αποδειχθή ή αίτία 06706. Αφορμή» τέλος λαμδάνοντες έκ τού γεγοι»ότος,ο "τι πολλά- κις είς δημοσίους ύ.πολόγους είναι άνατεθειμέναι πλείονες διαχειρίσεις, θεωρούμεν έπ »αγκες νά συστησωμεν, όπως οί ορισθησόμενοι οφ ύμών ύπάλληλοι έ.π ι.στησωσι προσηκόντως τήν προσοχή.…» τών ύπολόγων, έιπί τής έκ τού Νόμου οποχρεώ- σεώς των (άρθρον 13 τού Διατάγματος τής 14 Σεπτεμδρίου 1931) «περί έκτελέσεως τών διατάξεων περί πιθεωρησεως τών Δημ. ΄Υπολόγων έν γένει» έκτελεστικού τού Νόμου 4953 (Φ. Ε..Κ 345 τού 1931 τεύχος Α΄). περί προσαγωγής είς τούς εντεταλμένους τήν θεώρησιν ύπαλλήλους, τών διδλίων καί |οι.π.ών στοιχείων παει-ω ν άνεΞαιρέτως τών ανατεθειμένων αύ- τοις δαχειρίσεων. Σχετικώς θέλει καταρτισθή …. τού 010716- γου ί»πε.΄»θ: »ος ':ηλωσις έν 'η θά γίνε ται ρητή μνεία, οτι ού- δεμίαν άλλη» διαχείρισιν έχει ούτος, καί ήτις δήλωσις ύπο- δληθήσεται ήμιν μετά τών σχετικών πρωτοκόλλων έπιθεω- . ρησεως. ?. Θεώρησις καί κλείσιμον διδλίων διαχειρίσεων, οπαγομέ- νων είς τά Πολεμικά Υπουργεία. Το κλείσιμον τών διδλίων τών διαχειρίσεων τούτων καθώς καί τών διιαχειρίσεων χρηματικού καί ολικού Β΄ Χωροφυλακής ένεργηθήσετια:ι ύπο Οίκονομικών Αξιωματικών. προς ο΄υς έκ- δοθήσονται είδικαί διαταγαί τών αρμοδίων Υπουργείων. 3. Θεώρησις καί κλείσιμον τών διδλίων τών έν ΄Αθήναις Πειραιά καί περιχώροις διαχειρίσεων. 'Η θεώρησις καί το κλείσιμον τών 6ιδλίων τών έν 'Αθή- »αις. Πειραιει καί Περιχώροις Δημοσίων καί λοιπών έν έν γ= ΄νει διαχειρίσεων ένεργηθήσεται δι ύπαλλήλων τού οφ ημας ?! πουργείου προς ους θέλουσιν έκδοθή είδι.καί διαταγαί τής Γενικής Διευθύνσεως Δημοσίου Λογιστικού (Γενικής Ε'… πιθεωρήσεως ΄-- Τμήμα Β΄). 4. Θεώρη:ις καί κλείσιμον τών διδλίων τών Τελωνειακών διαχειρίσεων. Διά τήν. πληρεστέρα.ν έκ. .λήρωσιν τού κλεισίματος τών δι- δλίων τών διαχειρίσεω…ν τούτων …. παρέχομεν τάς κάτωθι οδη- γίας. Έν τή οίκεία πράξει θεωρήσεως τών διαχειριστικών δι- 6λίων (τίτλων είσπράΞσως έσόδωι» ύπέρ δημοσίου καί τρίτων) δέον νά αναγραφή καί ο άριθμος- τού τελευταίου έκδιδομένου διπλοτύπου. Διά τάς Τελωνειακάς διαχειρίσεις θά συνταχθώσ.ι τέσσα- ρα πρωτόκολλα άντιστοιχούντα προς τούς … τού Ελεγκτικού Συνεδρίου καθιερωθέντας ίσαρίθμους λογαρασμούς. 1) Τής χρηματικής διαχειρίσεως, 2) τής δι.αχειρίσεως τών Τελωνειιακώ» παρακαταθηκών, 3) τής διαχει ρίσεως τών τελών. έντύπων καί λοι.π ού ολικού καί 4; τής διαχειρίσεως τών ΄υπερωριών. ΄΄Εκαστον τών πρωτοκόλλων τούτων, δέον νά συνταχθή είς τετρια1πλούν. καί το μέν έν τών αντιτύπων θά λαίδη ό ένεργών …ο- τήν θεώρησι». ε΄να ύπ οδάλη τούτο αρμοδίως το έτερον θά κα- τεθή εΞς το αρχειο» τής οίκείας τε).ωνειακήςα ρχ, 'ι΄»α δύναται εύχερώς νά διενεργήται οψέπ'οτε τυχον ήθεη)ε διατα- χθή έπιθεώρησις προηγουμένου οίκονομικού έτους, τά δέ λοι- πά δύο θα zap-2601960: είς τον τελωνε.ιακον "μίαν, ίνα το μέν έκ τούτων συναφθή παρ αύτού είς τούς λογαριασμούς τής οίκείας διαχειρίσεως, το δέ έτερον έπισυναφθή είς τούς. )ογαριασμούς τής διαχειρίσεως τού έπομένου οίκονομικού έ- τους συμφώ»ως προς τάς διατάξεις τής ύπ άριθ. 1 τού 1.931) έγκυκλίου διαταγής τού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Καί το μέν πρωτόκολλον τή χρηματικής διαχειρίσεως, πλήν τών άλλων. δέον νά περιλαμδάνη, άφ ένος μέν τήν χρέω- σιν ήτοι τάς συνολικάς είσπράξεις 6E ύπεγγύου είσαγωγικού δασμού καί λοιπώ.΄ν υπέρ τού Δημοσίου καί τρίτων έσόδων, δια- κεκριμένως τάς ί»π .έρ τού Δημοσίου καί τάς ί»πέρ τρίτων τοι- αύτας καί άφ έτέρου τήν πίστωσιν, ήτοι τά ύπέρ ύπεγγύων προσόδων συμψηφισθέντα ποσά, το σύνολον τών είς το Δημό- σιον Ταμείον διά γρ'αι».ματίον» παραλαδής κατατεθεισών είσ- πράξεων ύπέρ τού Δημοσίου και τρίτων, καί το σύνολον τών έπι…στραφεισών ώς άχρεωστήτως καταδληθεισ.ών είσπράξε,ων Το πρωτόκολλα τής διαχειρίσεως. Τελωνειακών Παρα- κατιαθηκών δέον νά περιέχη εφ, ένος τήν χρέωσν, ήτοι: α) Το κατά τήν έναρξιν τού οίκονομικού έτους ύπόλοπον έκκρεμών πάρακαταθηκών, β) το σύνολον τών κατά τήν διάρ- κειαν τού έτους είσπραχθεισών παρακαταθηκών. ,Αφ έτέρου δέ τήν πίστωσιν, ήτοι: Το συνολικον ποσον τών τακτοποιη- -θεισών παρακαταθηκών, είτε δι, έκδόσεως τακτικών διπλο- τύπω.ν ή τριπλοτύπω.ν είσπράξεως, είτε δι έπιστροφής είς τούς κατα-θέτας τού ποσού τών… παρακαταθηκώ» καί 6) το σύνολον τών κατά τήν λήξιν τής διαχειρίσεως παραμενουσών έκκρεμών παρακατα*θηκών ή ύπαρξις τών οποίων δέον νά έπα- ληθευθή παρά τού έ*»εργού»τος τήν… θεώρησιν, γενομένης περί τούτου είδικής έν τώ πρωτοκόλλου μνεία; Το πρωτόκολλον τής δαχειρίσεως τών ύπερωριών, δέον έ- πίσης νά περιλαμδάνη άφ ένος μέν το σύνολον τών είσπράξε- ων τών τυχον παρ άλλων τελωνειακών Με… άποσ'ταλέντω. ποσών άφ έτέρου δέ το ούνολον τών διανεμηθεισών είς ί»π α).- λήλους ύπερωριών. καί τών είς άλλοις αρχάς άιτοσταλεισών τοιούτων. Τέλος το πρωτόκολλον διαχειρίσεως ένσημων, έ»τύπων και λοιπών ί»λικώ» δέον νά περιέχη έν μέν τή χρεώσει το κατά τήν 31ην Δεκεμδρίου τού προηγουμένου οίκον. έτους καταλη- φθέν ύπόλοιπον είς ποσον τεμαχίων» … άντίσ'τοιχον τούτων άξίαν, ώς καί κατά τήν διάρκεια» τής δι.αχειρίσεως είσαχθέ»- τα τελωνειακά έντυπα μετά τής άναλόγου αύτών άξίας, έν δέ τή πιστώσει δέον νά περιέχη, άφ, ένος μέν τα κατά τήν διάρ- κει.αν τής δναχειρίσεως τού ύπολόγου ύποδλη5έντα έντυπα ώς καί τά τυχον διά τάς άναγκας τής 61' ήρε σίας διατεθέ»τα » . | τ..ιαύτα μετά τής αντιστοίχο.» εξ. ας τούτων άφ7 έτέρου δέ το κατά τη. ).ήξιν τού οίκον. έτους καταλειπόμε.νον ύπόλοιπον έντ.΄»πων καί λοι. .ού οκ.… είς τεμάχια καί αντίστοιχονα αξίαν αύτών. Τά συνταχΘησύμενα ώς άνω πρωτόκολλα τε).ωνειακών δια- χειρίσεων Θέλουσιν ύπο6ληύή άπ' εύ.9εί.ας προς τήν. Διεύθυν- σιν 7Ε»πι= εωρήσεως ΄Γελωνείων (Υπουργείου Οίκονομικώι».) ή- τις με τά την. .ροσήκουσαν έπεΞεργασίαν θέλει Μαώ… ήμιν .αυ.1. Διά την θεωρήσω καί το κλείσιμον τών €ιύλίων τελω- νεια.».ών διαχειρίσεων δέον νά ορισΘ…ώσι κατά… προτίμησιν οίκονομικοί Έπιθεωρηταί Τελωνείων. 5. Θεώρησις καί κλείσιμον 6ι6λίων τών Ταχυδρομικών Γραφείων. Πασών τών διαχειρίσεω-ν τών Γραφείων τούτων τά συντα- χθησύμενα οίκεϊα πρωτόκολλα μετά τής κατά 1’ ανωτέρω συναφούς έκθ'έσεως θά ύπ06λη|θώσιν είς τήν Γενικήν Διεύθυν- σιν Δημοσίου Λογιστικού ('Διεύ8υνσιν Γενικής ΈΡπιΘεωρή- σεως Τμήμα Β΄ )έ εντος τού διά τής παρούσης προσδιοριζομέ- νου χρόνου. 6. Θεώρησις καί κλείσιμον 6ι6).ίων τής διαχειρίσεως Φυ- ).ακών καί 7'Α»αμορφωτικών Καταστημάτων Προκειμένου περί τού κ.λεισίματος τών 6ι6λίω.ν τής δια- χειρίσεως φυλακών καί άναμορφωτικών καταστημάτων, οί ορισθησο΄μενοι προς τούτο ί»πάλληλοι ..έον νά έχω… 6.1’ οψιν έτι είς τάς ύπηρεσίας ταύτας ύπάρχουσι ωί έξής δια- χειρίσεις: α) Κρατικού. προύπο).ογισμού, β) παγίας προκατα6ο.λής, γΧ -|…εφα).α.΄ ων έ '|ασίας ».ρ1το.»μένων καί δ) Ταμείου κέρ- δως σ'ιγαρέττων, κατά συνέπειαν δέον νά ζητηθώσιν άπό τούς ύπολύγους ιδιαχειριστάς άπαντα τά συναφή, προς έλεγ- χον πασών τών διαχειρίσεων τούτων, παραστατικά στοιχεία. '0 έλεγχος τών διαχειρί.σεων 80‘: στροφή έπακρι6ώς έπί τών θεμάτων περί ών προύλέπει ή ύπ άριδ.5Έ87)102-45 έγκύκλιος τού. Υπουργείου Δικαιοσύνης ήτις έκοινοποιή:8η είς άι: ντας τούς Διευ.9|υντάς τών φυλακών καί άναμορφω- τικών καταστημάτων. 7. Συνέπειαι έραξΞείας έ'κτελέσεως διαταγών. Οι διαταχύη.σό.μ.ενοι διά τήν ένέργειαν τού τακτικού κλει- σίματ ος τών t6:67.10») τών πάσης φύσεως διαχειρίσεων οφεί- λο.»τι νά προέ). 9ωσιν είς τήν ταχειαν έκτέλεσιν αύτού έν- τος τής ως άνω οριιζομένης προθεσμίας. ΄Εν έναντία περιπτώσει δέον νά άναζητη|Θώσιν εύ8ύναι ίδιοι πάσαν αδικαιολόγητον πέραν τής προθεσμίας ταύτης (31 ’ICZ‘)OU1;10'J 1960) Θραδύτητα έκτελέσεως τής ανατεθησομέ- νη; α-'τοι΄ς έντολής καί ύποοολής τών οίκείων πρωτοκόλλων. …. 8 …- Β. ΄Οδοιποριχά. Προς wept-000mm κατά 10 δυνατον τής δι, όδ-οιπορ…ά Ξ- 5050: άπαιτηθησομένης δαπάνης παρακαλούμεν, δπως πατα- έληθη έν… μέρους …… παπα προσπάθεια 'ι΄να η έ'|.τε΄λεσ'.ς της υπτοεσίας ταύτης άνατε3η είς υπαλλήλους ενύρισιομε΄νους πλησιέστερο» προς τάς οί'|.εΞας διαχειρίσεις καί κατα προ- τίμησιν οΞκονοµ…ους τοιούτους υπηρετουντας είς την "έδρα… τής έπι&εωρη0…ησομένης διαχ…ειρίσεως, ουτως (:)… ν' 0210:050- χαλί; ?; πάντως νά π.εριορισ΄θή είς το έλο΄εχιστον ή μετακίνη- σ'.ς υπαλλήλων μακράν τής Ώρας των. 0i ύπο…6ληΘησόµενοι είς δαπάνη οδοιποριν…ών έξόΞ…ων δέον νά ύπα6άλλωσιν ήμϊν (Γεν. Δ)νσιν Δηµοσίου Λογιστικού Γεν. "'Επι8εώρησιν Τµήµα Β) έπος μηνός άπό 10:3 τέρατος τής άνατεΘεί-σης αυτοίς υπηρεσίας δι' άναφορά΄ς τα της το)… η- ρωμής δικαιολογητ…& διά τών οξν.είων Ειο…ητι|.ιων αρχων ?, προκειμένου περί Ελληνικών διά των άρμοδίων ΕΞσαγγελ- λιτά… άρχων, προσηΜόντως παρ αυτων ηλεγµένα και τε- δεωρημένα, "ένα Μπι τούτων δια"… άΞ …ωµ.; ν τήν ε΄-|.Ξοπν 105 οΞν.είου χρηματικού έντάλματος.Επι των ώς sigma: οι……- λογητιχών δέον νά άναγράφηται άπαραιτή-τως καί ό άριθμδς τξις άναφορ&ς & fig υπεδλήΘησαν άρμοΞΞίως τά! οΞ'|.εΐα πω- τόγ.ολλα «:… έχτελεσθεισών, παρά των αΕτούντων, Επιθεω- ςήσεων. Έν *…Αθήναις τή '18 Δεκεµβρίου 1959. ο γωγπογΡΓοΣ ΔΗΜ. ΔΛΙΠΙ'ΑΝΤΙΙΣ ΄Ακρι6ές άντίγραφον 'Ο Προϊστάµενος τής Διεκττεραιώσεω( ΑΝΤ. ΜΑΝΟΥΣΟΣ