',ΙΙΙΙΙΙΙΙΙ|//Ι/ΙΙΙΙ,/΄΄|Ι!ΙΙ/ΙΙ|ΙΙΙΙΙΙΠ VIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII I τής όνεξαρτπσίας ιΝΙκΟΣ ΥΙΣΜΟΣ ένδι΄πψέρον noI'I συνεχίζεται Η" µορφή µέχρι II'III εποχή µας πού πέθανε κοντά τους στό αγγλικό κοινό. 'Ο µιούργησε μια άτμόσφαι. ιθείας γιά τόν ελληνικό νά μέ τό θάνατό του ϊ. ποιότητα στό Θέατρο τού Με τή µεγάλη του φήμη ού καί ως ανθρώπου, δ εύρων είναι ίσως 6 γνω- άπό τούς "Άγγλους οι. τής εποχής του. 'Αλλά — ΤΟύ της τής Κεί΄|λάνης, πήρε μαζί του τήν αγάπη του γιά κάθε τι έλλη- νικό καί συνετέλεσε &… νά κτι- σθή εκεί ένα ωραιότατο κτίριο, κα. θαρώς δωρικού ρυθμού, σε δικά του σχέδια. O Λόρδος Γκίλφορντ διετέλεσε μέλος τού Βρεταννικού Κοι. νο6οι.ιλίου τό 1792-94, άλλά θρή- κε τήν πραγµατική δλοκλήρωσι τής ΣΤΗΒΕΝ ΝΤΕΗΒΙΣ "ίσως 6 µεγαλύτερος εύ- ής 'Ελλάδος, άν κρίνωμε θυσίες όσο καί τά &". x. Kai άλλοι Ιά ήταν εύκολο νά ασχο- )ύμε εδώ λεπτοµερώς µέ …. Βρετανών Φιλελ. εποχής έκείνης, αλλά 6 :ρντ Τσωρτς λ.χ. άντι- :I πολλούς από τούς Βρε- τρατιωτικούς πού έργά. κληρά γιά τήν έλληνι.κή :πανώντας καί δικά τους 'ιά τόν σκοπό αυτό. Στή εκαετία τού 190v αίώνα δρισκόταν στά ΄Επτά- ; στρατολόγησε καί εξε- άνδρες γιά Ενα σύντα. µού πεζικού. 'Ανάµεσα ιρες αύτούς. ήταν καί 6 Κολοκοτρώνης. Αγα- IIiI; άνδρες του, ο .… Ρί. ΄σώρτς παρέµεινε στήν ετά τόν αγωνα καί άφιέ. έσυτό του στήν ύπηρε. εαρού κράτους. "Οταν & "έθανε, & Βασιλεύς τών αγρότενησε στόν προθά. δωµατίου του καί ή κη- Ξγινε µέ έκδηλώσεις λαϊ- ις. οί προσπάθειες τού 6ρε. ικού φιλελ=ληνισµού δεν ηκαν τότε σέ συµµετοχή ς. Η σταδιοδρομία τού Νόρθ, κόµητος τού δείχνει πόσο τέλεια ά ταυτισθή µέ τήν Έλ. "Άγγλος αριστοκράτης, .εϊ Eva µεγάλο µέρος τής καί νά διαθέση µεγάλα ποσά γι τήν 6ελτίωσι ικής παιδείας. 'Ο Λόρ- ορντ προώθησε τόν ." I του ακόµη περισσότε- τό 1791 άσπάσθηκε τό ίόγµα. l0 φιλελληνιαιός το ή εκείνη :! ε περισ- παρά µε την ΄Ορθόδοξη i ΄Ξκκλησία. "Οταν 6 ιίλφορντ Εγινε κυ6εριή. ζωής του στά 'Επτάνησα, πού &. ποτελούσαν τότε 6ρεταννικό προ. τεκταράτο καί όπου 6 Γκίλφορντ εργάσθηκε γιά τήν ΄ι΄δρυσι καί τήν προώθησι .… σκοπών τής ’Ioviou ΄Ακαδημίας. "Ισως ή επιμονή του να φορούν οί σπουδασταί τής ’A. καδηµίας Ενα ένδυµα εµπνευσμένο από τόν χιτωνα των αρχαίων ’A- θηναίων νά σχολιαζόταν ε1ρωνικά στά σαλόνια τού Λονδίνου. 'Αλλα΄ στα 'Επτάνησα όλοι τόν άγαπού- σαν γιά τίς φιλανθρωπίες του καί τίς καλές του ύπηρεσίες. ΄Επίσης Βοήθησε τίς σπουδές σέ αγγλικά πανεπιστήμια αρκετών προστατευ- ομένων του γιά νά δηµιουργήση τόν πυρήνα τού διδακτικού προσω- πικού τής ’loviou 'Ακαδηµι΄ας. ‘0 Γκίλφορντ πέθανε προτού δλοκλη- ρωθή 6 αγώνας γιά τήν ανεξαρ- τησία καί τό Ξργο του σχεδόν διε. λύθη µετά τόν θάνατό του. όπως έγραφε τό 1846 6 όιογράΦος του ,Αλλά, "Ελλην B ρετός : «Δέν ξέ. 'E 'τγουαρντ Λήρ, ήμε- οολόγιο α": τες) ηγήσεις στήν "…Έ..……. - Λόρδος Βύρων: ΄Αν=δριάντας τού ποιητή, κοντά στό Χά΄ι'ντ Πάρκ τού Λονδίνου ρω ποιά θά ήταν ή κατάστασις τής παιδείας στήν Ελλάδα, όταν έγινε 6ασίλειο, άν δεν ύπήρχε 6 Λόρδος Γκίλφοόντ καί &… δέν είχε ίδρύσει στήν Κέρκυρα Eva πανεπι- στήμιο, όπου σπούδασαν σχεδόν όλοι οί γιατροί, οί νοµικοί, οί κα- θηγηταί καί οί δημόσιοι λειτουρ- γοί τού σηµερινού Βασιλείου». Τό νέο Βασίλειο λλοι φιλέλληνες έζησαν γιό νά &φοσιωθούν στό νεαρό Βασίλειο - όπως 6 σέρ Ρίτσαρντ Τσώρτς καθώς αναφέραµε ήδη - καί 6 .΄ιστοοικός τής ΄Επαναστά. σεως τού 1821 καί δ αντίπαλος τού τω…… (: Φίνλεύ, πού έζησε στήν Αθήνα καί ήταν Ξ…ας πολύ. τιμος σύµ6ουλος τού "Ελληνικού κράτους. Τόν 19ο αίωνα καί άλλοι "Άγγλοι αγάπησαν τήν "Ελλάδα, όπως & "Εντουαρντ Λήρ πού μάς άφησε έξοχες είκόνες καί συναρ- παστικά ήµερολόγια από τα' τα- ξίδια του στήν 'Ελλάδα. Σ τίς άοχές τού αίωνα µας, παρατηρήθηκε µιά αλλαγή στήν Ρόσι τού άγγλικού φιλελλη. νισµού, όταν ωρισµε΄νοι συγ- γραφείς καί έπιστήµονες. δρ. χισαν να δείχνουν ένα σο5αρό έν. διαφέρον για µια ιΕλλάδα δια. φορετική από τήν αρχαία. Μερικοί απ' αύτούς τούς νεωτέρους φιλέλ- ληνες είχαν σχέσι μέ τήν- Βρετ. τονική 'Αοχα.ολογική Σχολή 'Α- θηνων, πού απετέλεσε πάντοτε Ε. να ζωντανό κέντρο άγγλο . ελληνι- κής φιλίας. Ο Ρίτσαρντ Ντι-΄ικινς τής Βρεταννικ=ς 'Αρχα:ολογικής Σχολής άρχισε τήν εποχή εκείνη τίς έρευνές του γιά τίς έλληνικές διαλέκτους, μέ αποτέλεσµα νά γί- νη & πρωτος καθηγητής τής Με. σαιωνικής καί Νέας Ελληνικής στό Πανεπιστήμιο τής ΄Οξφόρδης. Μέχρι σήμερα .ι. , *"… Σ τά χρόνια τού Πρώτου Παγ. κοσµίου Πολέµου γεννήθηκε τό θερµό αίσθηµα γιά τήν ΄'Ελλάδ= πού ενέπνευσε τόν σέρ Κόµπτον Μακένζυ σέ όλη του τή ζωή. Καί Τήν ίδια Εποχή 6 M. Φόστερ άρχισε να κάνη γνωστή στόν άγ. γλόφωνο κόσµο τήν ποίησι τού Κωνσταντίνου Κα6άΦη. 'Από τό- τε τό όρεταννικό ένδιαφέρον γιά κάθε τι έλληνικό ποτέ δέν µειώ- θηκε. Σιγά. σιγά, πραγματοποιή- θηκαν μελέτες καί έρευνες γιά πολλούς τομείς… "Η Βυζαντινή Τέ- χνη λ.χ. από τήν δεκαετία τού 1930 απετέλεσε θέµα "ως… µε. λετι2ν µέ τήν πρωτοποριακή έργα- σία τού Ντάλτον, τού Ρόµπερτ Μπάίί…οον καί τελευταία pi 16 ao_ φό έργο τού Ντέη6ιντ Τάλµποτ Ράις 'Η "Ελλάδα άπςτέλεσε θέ- µα µερικών πραγµατικά θαυµα. σίων ταξιδιωτικών διδλι΄ων — συγκεκριµένα τού Πάτρικ Λή Φέρ. µορ. Στά διάφορα πολεµικά από. µνηµονεύµατα Επίσης ήταν φάνε. ρή ή αγάπη .… "Άγγλων συγγρα- φέων για τήν χώρα όπου πολέ- µησαν. Α πό τήν έποχή τού τελευταίου πολέμου ή µετάφρασι στά αγγλικά ":… συγχρόνων ποιητών … Κα6άφη, Σεφέρη. Γκάτσου καί αλλων — καθώς καί ή επιτυχία των µεταφράσεων ,… μυθιστορη. µάτων τού Καζαντζάκη συνετέλε- σαν, &στε τό ξένο αναγνωστικό κοινό νά προσέξη µιά 'Ελλάδα πού ήταν &λλοτε γνωστή µόνο στούς περιηγητάς. Oi Βρεταννοί καί οί "Ελληνες είναι λαοί µοναδικά το. ποθετημένοι {Ix-.11: νά κατανοούν καί νά εκτιμούν 6 ένας τόν ("άλλο. ’Excivo πού τούς κρατά µακρυά εί- ναι ή &πόστασι —— αλλά στόν κό. σµο πού ζούµε οί αποστάσεις κά. θε µέρα µικραίνουν. 'Ο Στή6εν Ντέη6ις συγγρα- o: ος τού ά)θ:ου ούτού εµεινε έπί τέσσερις µήνες άπεσπασμένος στό Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης το 1964 ποοτού σαοΜιτήσει με 6ο: - α". «: στο τό Πανεπιστήµια τής ΄Οξ- οό:δςς όπου οτι σε Μεσαιωνική καί Σύγχρονη Ελληνική Φιλολο- γία. Από τό 1968 ασχολείται µε *… δ . . ϊ?- σ#Υ&" ”on. 9| 9 &ΐ3ξήδ &; τελευταίων Μεσαι "νι- που"… τεχνία το. κάν καί πιστέψω;- χρόνων καί επισκέπτεται σιχνα΄ τήν 'Ελ- )=5ο «T0 BHMA» Πέμπτη 28 'Οκτω6ρίου 1971 ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ «…Και΄ έ΄μαόαν καί τά τουφέκια…»…' ΜΙΑ ΕΠΙΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΠΗΛΙΟ πυικνός λαϊκός λόγο ς. Ο ΣΠΙΤΙ τού |. Κάραφλου, στό χωριό "Αγιος Γεώργιος τού Πηλίου, είναι σήμερα Ενα άχρωµο µονόροφο. τά έπάνω πατώ- µατα γκρεμίστηκαν γιατί Ξποθαν ζημιές άπό τούς σεισμούς τού 1955 καί ή καινούργια στέγη σκέπασε τό κάτω πάτωμα. "Οµως πάνω ά- πό τήν είσοδο τού σπιτιού σώζε- ται ή αρχική κτητο.ρική επιγραφή. Είναι πέτρινη, σέ σχήµα αψίδας, Τού Σ ΥΝΑΝΤΗΣΑ μιά πηλιορείτικη όπιγραφή µέ έντελως πρόσφα- τες εντυπώσεις από τό 6ι6λίο τού Κυριάκου Σι…µόπουλου « Η γλώσσα καί τό Ε΄;ίικοσιένα». φέας τίς 606:;péq συνέπειες τού διασ.µού τής γλώσσας τού λαού από τό λογιοτατι.σιµό. « 'Η θαµοσοοία, ή επιγραμιµατιικότηπα, & συµ- πυκνωμένος λαϊκός λόγος εγιναν αναιιμικά πλαδοιρά κείιµενα, ξεφύ- δια τής γλώσσας» Γίάιµιπαλλα τα παραδείγµατα πού παραθέτει γιά να στηρίξει τά συµπεράσματά του. σήµερα, περα από τήιν άλλη σηµασία της, είναι ένα ακόµα παρά- διωγμοί, καί μάλιστα πολύ εντυπωσιακό, γιατί µέσα από µικρό κεί- μενό της περιέχονται καί 6 αδέξια; λογιοτατισµός καί 6 απλός, Έτσι η αντίθεση γίνεται πιό Φανερή. Επισημαίνει εύστοχα & συγγρα- Η επιγραφή πού δηµοσιεύεται θριαμ6εύουν. Πρότυπά του, σίγου- ρα, …τητορικές επιγραφές ξωκλήσι- αν. "Υστερα Θέλει νά προσθέσει κι'ά1,ός του µερικά πράγµατα για να τά µάθουν οί µελλούµιενες γε. νιές. Έδω πιά πρότυπο δέν ύπαρ- χει. Εύτυχως, 'Αφ΄ίνει, λοιπόν τίς «έλληνικούρες» Kai µιλάει απλό τή γλωσσα του, τή γλωσσα των γο. νων του, των χωριανων του. Καί τό θάμμα γίνεται. *Ο λόγος αστοί διαστάσεων λοιπόν, o,51xo,45_ Γράφει, ό άγνωστος λιιΒογλύφος: ΕΤΟΣ 1768 E XEIPI GHMNIO AHPIAIO ANAKOIAOMHGH EN TOY YKO TOYTO KHPHOY KHPANAFNO- ΣΤΗ ΝΗΚΟΛΟ ΕΧΗ ΤΟ Σ|ΤΑΡΙ γρό.. σια 170 ΚΕ ΕΜΑ.ΣΑΝ ΚΕ TA TOY¢EKHA ΕΤΗΛΗΟΘΗ ΔΗΚΕ.ΒΡ|Ο 3 Μας πληροφορεί δηλαδή πως τό σπίτι αύτό τού Νικολού Αναγνώ- στη άρχισε νά χτίζεται τόν 'Α- πρίλιο τού I768 από τόν αρχιµα- ατοµα Θύμιο, τόν καιρό πού τό στάρι είχε 170 γρόσια καί έγινε αφοπλισµός των ΄Ελλήνων. Τελεί- ωσε στίς 3 Δεκεµ6ρίου. Στήν αρχή, όταν αναφέρεται στό ΄ιστορικό τού χτισίµατος, προσπα- θεί να µεταχειρισθεΐ λόγια γλώσσα. Γράµµατα δέν ξέρει, οί άνορθογρα- -ώς «του ένα-άνατριιχι…-ικές, αλλά ή καθαρεύουσα, καθαρεύουσα. Φυσικά, μιας καί έκΦράζεται σέ µιά γλώσσα πού τού είναι ξένη, ό σολοικισμός καί ή ακυριολεξία Κ|ΤΣΟΥ Α. ΜΑΚΡΗ νεται, πυκνωνει, χρωματίζεται Μας µιλάει γιά τό' στάρι πού άκρί6ηνε Kai προσθέτει. «καί ΄ε΄µασαν καί τό τουφέκι…) Δέ χρειάζεται vc'I µας πεί ποιοί τά µάζεψαν-'ποιοί άλλοι από τούς Τούρκους; Ούτε άπό ποιούς-άπό τούς Ρωµιούς 6έ6αια. 'Η ίστορία δι:6αιώνει τού λόγου τό ασφαλές. Τό σκάλισμα τής έπιγραιφής Εγινε τόν Δ΄εκέµ6ριο τού 1768. Δυό µηνες νωρίτερα κη- ρυσσεται 6 Ρωσοτουρκικός πάλι µας. Μέσα στά πολεµικά σχέδια της τσαρίνας Αίκατερίνης είναι Kai Ενας αντιπερισπασμός µέ 16 ξεσήκωµα των Ελλήνων. Πράκτορές της διατρέχουν τόν έλληνικό χωρο Kai αναπτύσσουν µεγάλη δραστηρι- ότητα. Οί Τούρκοι διατάσσουν γε. νικό αφοπλισµό των 'Ελλήνων Τό σχετιικό Εγγραφο δηµοσιεύεται από τόν Π. Μ. Κοντογιάννη στό 6ι6λίο του « Ιστορικά έγγραφα αναφορά µενα είς τήν 'Ελληνιικήιν 'Επανά. στασιν» (΄Αθήναι 1927, σελ. 313). "Ετσι «έμασαν καί τά τουφέκια» από τούς κατοίκους τού (Αγίου Γεωργίου. Πρίν περάσουν δυό x96- νια οά ξεσπάσουν τα περίφηµα Op. λωφικά µέ τίς τόσο τραγικές συ. νέπειες. Σωστή καί ή πληροφορία για τήν άκρί6εια τού σταριού. Στά 1768 «έγινε Βαφής χιμονας... και σιτάρι δεν έγινε», σηµειώνει μιά πηλιορείτικη ένθύµιση. Φυσικά καί 6 πόλεμος δυσκόλευε πολύ τίς µε. ταφορές. Γ IA TO NOIKOKYPH τού σπι- τιού ελάχιστα ξέρουµε. Μό- νον 6 'Αργύρης Φιλιππίδης στήν ανέκδοτη «Γεωγραφία Μερική», πού έγραψε στα 1315, αναφέρει …;… «νεο (στόν "Αγιο Γεώργιο) προπολλού -έµετατεθη ο δόι΄6οδας τής ΄Αργαλασπής… καί πάλιν τόν .» Συνέχεια είς τήν = δον σελίδα 7 .'!!Ι/ΙΙΙ/!11111/1/ΙΙΙ!ΙΙΙ,]ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ,ΙΙ!!111΄ΙΙΙΙ/ΙΙΙΙΙΙΙΙΙ/ΙΙ/ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ/ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ/ΙΙΙΙΙΙ|ΙΙ€ 'IIIIIIIIIIIIIIIJ ’IIIIIIIIIIIIIIIJ 'IIIIIIIIVIA 'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIA'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIA VIII! 'IIIIIIIIIIIIIIIIIIlIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII’IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII 8 (TO BHMA» Πέµπτη 28 ’OK1I.)6piou I971 "Ισως ή συσκευή αυτή wanna-x11 κάποιαν λύση; είς τό πρόδλη.µα µολύνσεως τής ατμοσφαίρας των µεγάλων πόλεων… Πρόκειται διά ισχυρόν μηχάνηµα καθαρισμού τού αέρος πού έχει έγ- κατα.σταΘή δοκιμαστικως είς τήν λεωφόρου Λον- τού Ρολλέ.ν των Παρισίων 'Η συσκευή αντλεί μρλυσμ… σε… από τήν έπιφάνειαν σχεδόν τής όδού, τόν «πανω… παντός 6λα6ερού αερίου καί τόν έκτινάασει καθαρά από το επά- νω µέρος. 'Ο καθαριστής αέρος &ει ύψος πλέον των 5 µόνο… καί δύναται νά καθαρίζη 12 περί- που εκατομµύρια κυ6ικων µέτρων αέρος έτη- σίως 'Εά.ν ή συσκευή αποδειχθή αποτελεσµα- τική, προ6λέπεται ότι θά άπστε.λέση σύνηθες µα είς τούς κατοίκους των μεγάλων πόλεων. (Τηλεφωτογραφία: Α.Π. E. — U. P. I. ) NEA AZTPIKI'I ΠΗΓΗ AIKTINRN Χ Νέος άστέρας οχι…… Χ, µέ διάµετρο I0 µι- λίων περίπου, Βάρος όσο ζυγίζει 6 ήλιος μας κα' µέ πολύ ίσχυρή άκτι…€…λω, ανακαλύφθηκε τελευ- τρία από τούς άστρονόµους τού Πανεπιστηµίου τής Κοιλιφορνίας, στό Μπέ-ρκλυ. Γιά πρώτη φορά καθο. ρίιζοινται οιί διαστάσεις µιάς πηγής άκτίνων Χ ά- πό αστρονοµικά καί µόνον στοιχεία. Οί αστρονό- µοι τού Μ'πιέρκλυ λόγο… ότι τό αστικό αύτό αντι. κείμενο αυτό… τήν πρώτη άµεση απόδειξη 1I'1I’g Μάρξεως αστέρων ούδετερονίων Οί αστέρες αύτοί, κατά τήν ίσχύουσα Θεωρία, είναι κατάλοιπα παλαιο- τέρων αστέρων, σάν τον ήλιο τού συστήματός µας, καί αποτελούνται άπό ατοµικά σωμάτια, συµπεπιε- αρένα σέ άπίστευτο 6αΘµό. 'Ο επί κεφαλής των ά. στρονόµων, πού άνακάλυψσν τήν νέα αυτή πηγή ά- το"… Χ, έκτακτος καθηγητής τής αστρονοµίας Στιούαρτ Μπαρυγιερ, είπε ο΄τι άδυνατει νά Sewn IIch-v01101111Iin έιρµη'νεία γιά τό πως ένα αντικείμε- νο, διαμέτρου I0 καί µόνον μιλίων, μπορεί νά Ξχη θερμοκρασία, πού ξεπερνά τά I8 έκατομιµ-ύ.ρια δα. …… Φάρενσϊτ. Δέν αποκλείεται µία συνοχής δρο- x11 δ'αστρικής σκόνης νά δοµ6αοδίζη διαρκώς τόν άστέρα, προκαλώντας τήν θερµότητα αύτή. Πρός το' παρόν, πσρόµοιοι αστέρες παρακολουθούνται μό- νον µέ ανιχνευτές ακτίνων Χ, διότι διά τά συνήθη τηλεσκόπια καί τά ραδιοτηλεσκόπια οί αστέρες αύ- τοί είναι ανύπαρκτο". 'Από 16 καταπληκτικώτεοα πάντως στοιχεία τού νέου ούτω? αστέρος, είναι ότι ή πυκνότης του φθάνει τίς 40.000 5:0:xa1opp6pla λίυπρες στήν τετραγωνική Tum. Σέ Ενα τέτοιο σωµα ένας µέσος άνθρωπος θά ζύγιζε τρία... δισε. ωτοµμύ,ρια τόννους. AI'IO TA ΕΑΒ" ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ (Alma Σήπροµπ» είναι τό όνοµα τού νέου αύ- του σκάφους. που είναι κατασκευασµένον εξ o- λοκλήρου από αλουμίνιο. "Εχει µήκος 73.5 µέ- τρων καί είναι είς θέσιν νά έπιπλά ύπό οίασ- δήποτε καιρικάς συνΘή.κας κατά τήν έκτέλε.σιν τής αποστολης του -— τής διεξαγωγής, δηλαδή, έρευνων καί σωστικων επιχειρήσεων. Βα*σικως προορίζεται διά τήν έκπλ.ήρωσιν αποστολων είς ΄τούς ώκ-εα…νούς,…δεδουένου ότι έχεπι΄τήν :69- Μέλη τής Κυβερνήσεως θά npoavvpcupofiv στό όµολογιακόν δάνειον "Αρχίζουν τήν προσεχή Δευτέραν α'ι προεγγραφαί είς τό νέον Λαχειοφόρον Δάνειον Οίκονοµικής "Αναπτύξεως τού 1971, 16 6110i0v, ως γνωστόν, είναι ύψους 2.350.000.000 δρχ. Συµφωνως πρός σχετικήν ανακοίνω- σιν 86 µετα6ούν καί προιγγραψούν αυ- τοπροσώπως μέλη τής Κυ6ερνήσευς είς Τραπέζας καί όργανισμούς ως [- &"… - Είς τήν Τράπεζαν τής "Ελλάδος θά µετα6ούν 6 αντιπρόεδρος τής Κυ- δερνήσεως κ Ν Μακαρέζος καί 6 ύ- πουργός Οίκονοµικων κ. Ι. Κούλης - Είς τήν Εθνικήν Τράπεζα 6 αν- τιπρό:δρος τής Κυ6ερνήσεως κ. Στ Παττακός καί 6 ύφυπουργός ΄Εξωτερι- κάν :. Χρ. Ξανθόπουλος - Παλαµάς. - Είς τήν 'Εµπορικήν Τράπεζαν ό όπουργός 'Εθνικής Ο|κόνοµας :. Γ. Πι- ζόπουλος καί ό υφυπουργός παρά ":. πρωθυπουργό: κ. Β. Σταματόπουλος. … Είς τήν ΄Αγροτικήν Τράπεζαν 6 όπουργός 601186: πρωθυπουργού κ. Ι. Αγαθαγγέλου καί ό ύφυπουργός ΄Ε- ξωιτφικων κ. Δ Τσάκωνας. -- Είς τήν 'Εθνικήν Κτηματική-ν Tp6- πεζαν τής ΄Ελλάδος ό όπουργός άνευ χαρτοφυλακίου κ. ΄Εμμ. Μενάκης. —- Είς τήν 'Ελληνικήν Τράπεζαν Βι- οµηχανικής ΄Αναπτύξεως (Ε.Τ.Β.Α.) ό ύπουργός 'Εσωτερικ&ν κ. 'Αδαμ. 'Αν- δρουτσόπουλος καί :» υφυπουργός Δηµο- σίων "Εργων κ. 'A8. Στεργιόπουλος. - Είς τήν '|ονικήν - Λαϊκήν Τρό- πεζαν 6 υφυπουργός Παιδείας καί Θρη- σκωμάτων κ Σπ. Δηµητράκος. - Είς τήν Τράπεζαν "Εµπορικής Πί- στεως ό ι΄ισυπσυργός 'Εθνικής Οίκονοµί- ος κ. Κ. Μιχαλόπουλος. ΄ Γςν' κήν Τράπεζαν τής Έλλάδος 6 υπουργός Δημοσίας Τάξεως κ. Σπ. Βελιανίτης. - Είς τήν 'Εθνικήν Τράπεζαν 'E- πενδύσεων Βιοµηχανικής 'Αναπτύξεως & …ουργός 'Εθνικής Οίκονοµίας κ. Α. Χωριατόπουλος. -- Είς τήν Τράπιζαν 'Επαγγελµατι- κής Πίστεως 6 Μουργός 'ΕΘνικής OI- κονοµίας κ. Γ Κάρτερ, - Είς τήν Τράπεζαν Πειραιάς 6 ύ- φνπουργός Ναυτιλίας - Μεταφορά… καί 'ε…………ε… κ. Μιχ. Παπαδογιάννης. — Είς τήν Τραπεζαν 'Αττικής, 6 ύ- …ουργός Κυ6ερνητικής Πολιτικής κ. ,Ηλ. Μπαλόπουλος. - Είς τήν Τράπεζαν 'Επεν6ύσων & Μπουργός 'Εθνικής Οίκονοµίας κ, Π. π….…………… — Είς τήν "Αµέρικα 'Εξπρές 6 ύ- πουργός ΄Ανα-.τληρωτής Έσωτερικόν κ. ΄Εφέσιος. — Είς τήν Φερστ Νόσιοναλ Σίτυ Μπανκ 6 ύπουργός Δικαιοσύνης κ, "Αγ γελος Τσουκαλάς. …- Είς τήν Τσέηζ Μανχάττον Μπάνκ 6 όπουργός Πολιτισμού καί 'Επιστηµόν κ. Κων. Παναγιωτάκης. - Είς τήν Μπάνι όφ 'Αµέρικαν 6 ύπουµγός ΄Εθνικής Παιδείας καί Θρη- σκευµάτων κ. Γερ. Φραγκάτος. -- Είς τήν Μπάνι όφ Με… Σκότια 6 ύπουργός Δηµοσίων 'Εργων κ. Κ. Παπαδηµητρίου. -- Είς τήν θέµα Νάσιοναλ Μπάνκ όφ Σικάγο 6 ύπουργός Κοινωνικό… 'Υ. "πως… κ. 'Αντ. Μπιρνάρης. —- Είς τήν Τράπεζαν των…… & ύφυποι.ιργός Κοινωνικό… 'Υπηρεσιδν κ. Παν. Λαμπράκος. - Είς τό Ταχυδρομικόν Ταµιευτήρι- ον 6 ύπουργός Ναυτιλίας - Μεταφορών καί 'Επικοινωνιόν κ. "Op. Γιάκας. —- Είς 16 Χρηματιστήριον 'ΑΘηνων 6 υφυπουργός Οίκονομικων κ. Μιχ. Κο ζώνης. _ —— Είς 16 Ταμείον Παρακαταθηκων καί Δανείων 6 υφυπουργός Οίκονοµικων κ. 'Αριστ. Δηµόπουλος. ΕιιιΣιιινιοΣ ΔΗΛΩΣΙΣ Συνέχεια εκ τής Inc σελίδος µηινίαιν 26 ’OIK1w60Iou, πρός τά μέλη τής Γερουσίας, διά τής 6- ποίας άναφε΄ρει τήν πρόθεσίν του νά υποδάλη τήν τροπολογία… όνω ζητω τήν ύποστήριξίν των, ό γε. ρ…ιωτής κ. Χάρτα έξηαεί διατί πιστεύει ότι πρέπει νά άπαλειφθή & «παράγραφος διαφυγής» από τό νοµοσχέδια εξωτερικής 6οηθείος, όποστηρίζων ότι δέν ,έχει νόηµα νά ψηφίζη τό Κογκρέσσον κά… πού & Πρόεδρος 86 έχη τήν εύχέρειαν νά άνοτρέψη άνα' πάσαν στιγµήν. ΄Αναφέρεται επίσης είς τό Elev 'I- στορικόν τής τροπολογίας, ήόπιοία έχει ήδη ένσωματωθή είς τό νο- μσσιχέδιον κατόπιν ψήφου τής Βου λής καί τής όποφάσως τής Έπι- τροπής Εξωτερικών Υποθέσεων τής Γερουσίας καί έπισηιµαίνει τάς προσφάτως δηλώσεις τού κ. Αγ- κνιον ότι 6 Πρόεδρος θά "ράχη 6οήθειαν πρός τήν 'Ελλάδα. 'H ουζήτπσις Συζήτησις επί τής τροπολογίας καί ψηφοφορία Επ' αυτής θά γί- νη είς τήν Γερουσία; αύριον Πέμ. πτην ή τήν Παρασκευήν. Μολονότι είναι πρόωρον v6 διαιτυιπωθ'ούν είκασίαι ως πρός τήν Ξκ6ασιν τής ψηφοφορίας, είναι γεγονός ότι οί αντιτιθέµενοι είς τήν Βοήθεια… πρός τήν (Ελλάδα γερουσιασταί έπιδι- άκουν νά ολοκληρώσουν τήν άρχι. τήν έπιτυχίαν των είς τήν Βουλήν καί τήν ΄Επιτροπ.ήν "Εξωτερικών 'Υποθέσεων τής Γερουσίας έκιµετολ λευόµενοι τήν άναταραχήν πού 'ε΄. χει &ηιμιουργηθή είς τήν Οι3άσιγ- κτον ότι ":… γνωστων δηλώσεων τού κ. "Αγικνιου καί από τάς πλη- ροφορίας τής «Ούάσιγικτον Πόστ». Εύχαριστίαι τού κ. "Άγκνιου 'Ειξεδόθη χθές είς ΄Α0ήνας ή &. κόλουθος επίσηµος ά……ιν…ις: «Θερµήν εύχα-ριστήριον (πιστο- λήγ απέστειλεν πρός τόν ΄Αντι6α- σιλέα Στρατηγόν κ. Γ. Ζω'ι΄τάκην ό 'Αντιπ.ρόε5ρος ":… ΗΠΑ κ. Σπ. '΄Αγκ-νιου φως άς "ως"… είς Ουάσιγκτον έκ τής προσφάτου έ. πισήµου επισκέψεως αύτού είς τήν 'Ελλάδα. »΄Ο κ. ΄΄Αγκνιου είς τήν όπιστο. λήν του αναφέρεται μεταξύ όλλωι είς τήν έγκάρδιον φιλοξενίαν ήτις έγένετο πρός αύτόν καί τά µέλη τής οίκογινείας του καί χαράκτη. ρίξει &… IIxavo1roII11IK1'1v καί και). ποφόρον τήν συνομιλίσν του µετά τού 'Αντι6Μιλέως. Περαιτέρω ύ- πσγρσιμµίζει ότι ύπήρξε τιµή δι' αύτόν ή έπίδοσις τού Μεγαλοσταύ ρου τού B. Τάγµατος Γεωργίου Α΄ ένα?) τά προσφιρθέντα ύπό τού 'Αν- τι6άσιλέως δώρα πρός αύτόν καί τήν σύζυγόν του 86 αποτελούν I1)- ραίαν ενάντια… τής όπισκέψεως καί τής διαµονής των είς τήν 'Ελ- λόδα. Τέλος 6 κ. "Αγικνιου δια6ι. 6άζ€| τούς Θερμούς προσωπικούς χαιρετισµούς του πρός τόν 'Αν- τι6ασιλέα καί τήν Κυρίαν Γ. Ζω ιτόκη». Δήλωσις τ. δουλευτού Τό 'ΑΘηναϊκόν Πρακτορείον Εί- όψεων άνεκοίνωσε χθές τά έξής: .II‘O τέως 6ουλ-εντής Δράµας, τής Ε.Κ., κ. 'Αναστάσιος Παπα- δόπουλος απέστειλαν έκ Σόλινγκεν τής Γερµανίας, όπου διαµένει, όπι- Είδήσεων, διά τής Μυσίας καθιστά γνωστόν ότι «καί έάν ώρισκόµην είς τήν "Ελλάδα, δέν θά ύπέ.γραφα 16 1amtIvu1III6v διά τόν Ελληνι- κόν παλαιόν πολιτικόν κόσµον ύπό. μνήµα, 16 απευθυνθέν πρός τόν κ. "Αγκνιου, άναρµόδιον διά τάς έσω- τερικάς πολιτικές ίπσθέσεις ιής ΄Ε'λλάδος. »'Ο κ. A, Παπαδόπουλος προσ- θέτει ότι οί μόνοι αρµόδιοι διά τόν καθορισμόν τού µέλλοντός των είναι οί "Ελληνες καί ότι προσω. πι-κως 6 ίδιος 86 προτιµούσε τόν πολιτικόν διάλογον μέ τήν Μανά- σστασιν τής 21ης 'Α.πριλίου «παρά να ό…λιπαρή ξένους καί ανάρµο- Μπος». "Εκθεση ελληνικής αρχιτεκτονικής στό Ζάππειο "Εκθεση σύγχρονης έλληνικής αρχιτεκτονικής, θά όργανωθή στό Ζάππειο µέγαρο, κατα΄ τήν διάρ- κεια τής A' Οίκοδοµικής Έκθέσε. ως από ό--14 Νοεμ6ρίου έ.έ΄. Στήν εκθεση θά παρουσιασθούν σέ φωτογραφίες μεγάλων διαστά. σεων 25 έργα 35 αρχιτεκτόνων. Πρόκειται για διομηχανικά κτίρια, µουσεια, τουριστικές έγκαταστά. σεις, σχολεία, κτίρια κατοικίας- γραφείων - διοικήσεως καί άλλα, πού όποτελούν δηµιουργίες τής τε- λευταίας δεκαετίας στόν έλληνικό χώρο. Τά έργα αύτά μελετήθηκαν 6-116 "Ελληνες άρχιτέκτονες καί κατασκευάστηκαν ΄µέ σύγχρονα δρ- µικα' ύλικά καί µεθόδους. Τήν Εκθεση αρχιτεκτονικής δρ- γανώνει ή Ετήσια Επιθεώρηση «΄Αρ- χιτεκτονιικά Θέµατα», στήν δποία έχουν παρουσιασΘή ή θά παρουσια- σθούν τά ανωτέρω έργα. KI’ EMA2AN KAI TA TOY¢EKIA Συνέχεια εκ τής 7ης σελίδος έσήκωσαν… καί μετά χρόνια είς τό νκαιρόν τού προεστού αύτής τής χώρας Αναγνώστη Νικόλα 16v ί φεραν έδω καί έκαµεν επ…… και. ρόν)). Γιά τόν χαρακτήρα του έχου. με μόνο μιάν Εµμε-ση πληροφορία OI σύγχρονοί του Γρηγόριος Κω. σταντάς καί Δανιήλ Φιλιππίδης στή «Νεωτεριική Γεωγραφία» πού τύπωσαν στή Βιέννη στά 1791, γράφοντας γιά τό χωριό, περιγρά- φουν µέ τά χειρότερα λόγια τούς προεστούς του: «Οί προεστοί της φίλουτοι περισσότερο παρά φιλόκοινοι' δέν έσυμφώνησαν καµµιά φορά νά κιταξουν τό κοινό συµφέρον, άµή τρα6ωντας Ενας εδώ, άλ- λος έκεί, καί κατατρέιχοντας Υ. νας τόν άλλον µέχρι θανάτου, τήν εκαταχρέωσαν καί τήν έφε- ραν είς κακή x'a1601amv. )). Στά 1795 από τήν οικογένεια 'Α- ναγνώστη χτίζεται κοντά 616 σπί. τι τους ή έκκλησία τού 'Αγίου ΄Α. θανασίου. 'Αρχιτέ-κτονάς της 6 ξα- κουστός τήν έποχή του Δήµος Ζη- ……ώ…ς. Εκτελεστής των άναγλύ- φων της ο λαϊκός γλύπτης Μίλιος, πού σκαλίζει καί τίς έπιγρσφές σέ κείµενα τού καλόγη.ρου Γα6ριήλ Μία από αύτές, µετά από 16 πεζό ίστορικό τού χτισίματος τής έκ- κλησίας, γυρίζει σέ έμµετρη επί. κληση στόν "Αγιο καί καταλήγει: O I'ABPIHA MEN EI’PA‘PE TAY- TA ΩΣ ΘΕΩΡ|ΤΕ ΑΝ ΗΝ KAI MIEOBAPBAPA MHN TA KATHI'OPEITE Πού νά τά κατηγορήσουμε! "Y- στερ' 6116 δυό αίδνες χειρότερα µι- ξο6άρ6αρα καί γράφουµε καί διδα. σκόµαστε. ΕΠΙΓΡΑΦΗ είναι μέτριο δεί. γμα λιθογλυπτικής τής έπο. χής της. Κοσµήματα καί γράµµατα είναι έσώγλυφα. Οί &. ρόδες τού κειιµένου χωρίζονται μέ όριζόντιες γραµµές. Εϊναι φανερό πως τό σκάλισµα έγινε χωρίς προ. ηγούμενη σχεδίαση των γραµμάτων. "Ετοίμασε, λοιπόν, έννιά άράδες μά τού έφτασαν οί Εφτά γιά τό κεί- µενό του καί άφησε άµεταχείριστες τίς δυό τελευταίες. 'Επίσης, σέ δυό περιπτώσεις δέν τού έφτασε 16 µάκρος τής άράδας καί τά ΕΙΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ τελευταία γράµµατα τά στρίµωξε µικρά γιά νά χωρέσουν. Στή µέση έπάνω κυριαρχεί ό συ. νηθισµένος αποτ.ρεπτιικός σταυρός. 'ΕδιΞ) είναι σταυρός εύλο-γίας, µέ δάση, µορφή πού Θά µεταχειρισθεί αργότερα καί ό γλύπτης Μίλιος. Τά κενά πού σχηµατίζονται ανάµε- σα στήν καμπύλη τού πλαίσιου καί στήν επάνω κεραία τού σταυρού γεµίζουν 6116 δυό ρόδακες καί δυό πουλάκια συµµετρικά τοποθετηµέ. να. ιΗ έπιφάνεια τής έπιγραφής κρατάει σέ πολλά σηµεία της ίχνη 6116 λουλακί 6άψιµο, μιά ακόμα απόδειξη πως τά περισσότερα, άν όχι όλα, λιθανάγλυφα τής Τουρκο. κρατίας ήταν χρωµατισµένα. .. ...... ........... ....... ... Μπορεί 6 κυρ 'Αναγνώστης Νι- κόλας νά ήτανε «πφισσότερο φί- λαυτος παρά φιλόκοινος)) καί πολ- λά νά έπαθαν 0i συγκαιρινοί του 6116 τήν κακοδιοί.κηση. T6 είχανε, άλλωστε, κάτι τέτοια oi προεστοί τής εποχής του, κι όχι µόνο σύ. τής. Γιά µας, όµως, πού δέν δια. τρέχουµε κανέναν κίνδυνο, άφησε ένα χρήσιµο ντοκουμέντο γιά τήν τέχνη, τή γλωσσα καί τήν ίστορία τής έποχής του. ΄΄Ας ευχηΘούµε 6 Θεος νά τού συγχωρήσει πού κα- τάτρεχε τούς αντιπάλους του µέ- χρι θανατου. Πολλή δουλειά θ΄αχει στόν τοµέα αύτόν 6 Πανάγσθσς. "Ένας ακόµα δέ Θά 6ορύνει καί πολύ. T0 IIEKINON ΕΙΣ Συνέχεια έκ τής 1ης σελίδος λων µεγάλων δυνάμεων. 'Η στρα- τηγική τού Πεκίνου άποι8λέπει είς τό ν΄ άποτρέψη τάς δύο 0112.961)- νάμεις από τήν πρόθεσίν των νά διαιρέσουν τόν κόσµον είς σφαίρας επιρροής καί νά ρυθµίζουν τά πρα- γµατα κατά τό συµφέρον των, ί- διαιτέρως είς 6άρος των Κινέζων καί τόν φίλων των. Είς τήν Μ. 'Ανατολήν, επί πα- ραδείγµατι, οί Κινέζοι έχουν υπο. στηρίξει τούς µαχητικούς ΄΄Αρα6ας καί τούς Παλαιστινίους αντάρτας. Τό Πεκίνον έχει καταγγείλει τάς προσπαθείας των μεγάλων δυνάμε- ων διά τήν προώθηισιν µιάς ρυθµί- am; τής έκρηκτικ.ής άραδο ίσρσ. ηλινής διε'νέξεως Κατά τούς Κινέζους, ένας έξα- ναγκαστικός διακανονισμός θ΄ 6. ναζωπυοωση τήν όχθες" των παρηγ κωνισµένων Παλαιστινίων καί άλ- λων ίΑρά6ων καί θά έπι6άλη µίαν µή ίκανοποιητικήν οίιρή-νηιν, &… τήν όποίαν θά ωφεληθούν τό άρα6ικόν κατεστημένον, οί Σοδιετικοί του ύποστηρικταί καί αί διωσµιέναι διά πετρέλαιον χώροι τής Δύσεως… Τό Πεκίνου, ως εκ τούτου, θ' 6. ντιδράση κατά πάσαν πιθανότητα είς τήν διεύρυνσιν τής είρηνευτι- κής δυνάµεως τού ΟΗΕ καί ίσως καί είς αύτήν άκόµη τήν ένεργοποί ησιν τού μεσσλα6ητικού ρόλου σι΄.ί κ. Γιάρρινγκ. 'H στο στι1γική των Είς τά ίδια πλαίσια τής ά…- κρούσεως τής ήγεμονίας .… Με- γάλων, οί Κινέζοι κομμουνισταί θά χρησιµοποιήσουν τά "Ηνωµένα "Ε- Θνη δ:ά τήν περαιτέρω προώθησι.ν τής στρατηγικής ΄τής εύθυγ-ραµιιι- σεως. των µικρότερων χωρων, ως άντί6αρον είς τάς µεγάλας δυνά. µεις. Μέ τήν παλαιάν κληρονοµίαν τής έκµεταλλεύσεώς της ύπό ξένων, τό έπαναστατικόν της «Εύσγγέλιον» καί τάς καλως διαφημισµένας προσπαθείας της νά αναγεννάται µέ τάς ίδίας δυνάµεις της, ή Κί- να αποκτά φυσιολογικά τόν ρόλον τού πρωταγωνιστού των άδυνάτων καί ύπαναπτύκτων χωρών. Μετριοπόθεια 'Αλλο΄ι ή Κίνα δέν είσέιρχ-εται είς τά "Ηνωµένα ΄Έθνη άπλως διά νά παίξη Εναν άρνητικόν ρόλου. Οί παρατηρηταί άµφιδάλλουν, ότι οί Κινέζοι θά χρησιµοποιήσουν 16 ‘H. νωµένα "Εθνη ως Βήµα δι άσκη- σιν πολεμικής κατά τής Σο6. Έ- νωσεως καί των ΄Ηνωµένων Πολι- τειών. Κατά πάσαν πιθανότητα, δέν Θά είναι Θορυδώδεις. Τό σύν. Βηµα κατά τάς ήµέρας αύτάς είς τό Πεκί'νον είναι ή μετριοπάθεια, ή φρόνησις ναί ή εύλυγισία. *Η κινεζική προπαγάνδα εξακολουθεί ΕΝΑ ΝΟΗΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ… Συνέχεια fix τής Inc σελίδα: λιγότερο ξένος στό Καλό. «(Υπάρχει Δικαιοσύνη», λέει τότε µέ- σα του, µ΄ εύλα6ική περίσκεψη, 6 καθένας. , . Η κρίσιµη µεταστροφή τού Μεγάλου Γ|,ολέμου έστω και σαν µα- κρινό ακόμα προμήνυμα, σηµειώθηκε ο'τήν έλληνική γωνιά τής Εύ- ρώπης — κι' άς φροντίζουν νά τό ξεχνανε σήµερα οί μεγάλοι τής Γής. Δέιν σηµαίνει! Μήτε θά τό προδάλουµε ως τίτλο, τέτοιες θριαμ- δολογίες μειώνουν. Τό χρέος µας κάναµε απέναντι στην ιΙστορία µας κι' απέναντι στίς αξίες τού άινθρωπου, τίς Θιεσµοθετηιµένες γιά πρώτη Φορά σ αυτήν-εδω ττ΄ι δ…ή µας τη… Η ε΄κδοση όµως τού γε- νικου άγωνα στάθηκε λιγωιτορο εποικοδοµητική. Δέν πρόκειται μόνο γιά τά πάµπολλα καί περίπλοκα πρ06λήματα πού κληρο.΄ ησε στόν κόσµο n ΜιεΝάλος Πόλεµος" το νειοΜε..οο τους είναι Illa HOMM‘VIR‘ νά ύποστη.ρίζη | έπαναστάσεις, ή όπου είς τήν 6I σεων µέ τάς µ κυ6ερνήσεις 6v6 ’Ev τούτοις, 6 είναι ή έπίδρασι τά 'Ηνωµένα 'Έθ είναι καί ή έπι.ρ τής Κίνας. ιΗ ά παγκοσμίων προί ύψη.λόν έπίπεδον γανισµού, θά 111 µότητα καί τό πού οί ήγέται τι χαν πολλάς εύκα "ήσουν κατά τό Νέα 11 'H σηµερινή ί ρίσει πολιτική… δ:-εΘ'νων΄επαφων , των σχέσεων µέ στικάς χωρος, δυνατόν. Η τάσι θή άπό 16 έσωτ να εί5ρη είς τά ‘H θεο… πρός αν"; Θή νά όπως… …… της έπιδιό σύστημα τού ΟΗ 'ΑντιΘέτως, μ ποτυχίας καί ε… 'Ηνωµένα "Εθνη, πονοµεύση τήν I παθών είς τό Πε 'H σηµερινή ":… μειδιαµάτων είς θέσιν ν' άφο ρείας μέχρις ένι σοδος τής Κίνας "Εθνη άποτελεί 1 τήν ίσχυροτέραν χεφροσύνη έχει c σει τήν όντίδρος χήν τού Πεκίνου ΄Έθνη καί συνέδι προλείανσιν τής ξανα θρίαμ6ον εί πολιτικήν, πού ι' έξέψευγε των χε ήγ-ετων |] I'IIIP'I Συνέχεια έκ τ φέρονται στόν ίι' στόν πολιτικόν ι τικόν)). ΄Ο κ. Παρτσαλ του στην… συ) τάστασιν &ληθού τός …. κόλπων τόν τερ.ματισμόι σμού», τήν ui08 0v εύελίικτου καί λιτικ…ής έναντι ( δεκτικό… καί δη µεων», έπίσης κόν σε6αισ.µόν 1 ":… 'Ειλλήνων κι τι τον άλλων Κι µέσων καί ίδιαι τικής Ενώσεως. 'Άµφισι .Η στάσις τι I'm/1100000: νά τι π.ορίαν. 'Ηλικίαε λος τού κομψό… από ήλικίας 20 Eva πειθαρχηµέν πως ύποτεταγιμέι χε άνέιλθει έν ταχύτατα είς τ ραρχίαν: µέλος πιτιροπής τής Κ αλιείας τό 1925, κής 'Επιτροπής κού Κόµματος 1 ”nib-nun... Γα"Λι

"ΙΨ"Ο" Λ. "1ΚΌΠ?. Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1917 και από το 1926 κατοικεί στο όλο. ?ι- κοσάχρςνος άρχισε να ασχολείται µε την έρευνα και τη µελέτη της λαϊκής μας τέχνης. Διετέλεσε, ως τη συνταξιοδότησή του, "ιευθυντής Θεσσαλίας του ΕΘνι"σί (]πγαιιµοό Υλ- ληνικής Χειροτεχνίας. ΄Ελαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Είναι Πρόερπς της Ξταιρεί- ας Θεσσαλικών Ερευνών, Πρόεδρος του Παραρτήµατος Υυνδ€σμου Φιλίας Ελλάδος … Δαοκρα… τικής Δηµοκρατίας της Γερμανίας, μέλος του Διοικητικού ?υμβουλίου της Πανελλήνιας Πο- λιτιστικής Κίνησης, µέλος της Έταιρείας Ελλήνων λογοτεχνών, της ΐλληνικής Λαογραφικής Γταιρείας κ.α. Τιµήθηκε µε το Κρατικό Βραβείο Μελέτης και με το Βραβείο της Ακαδηµί- ας Αθηνών. Στο σπίτι του, χτισµένο σε ρυθμό πηλιορείτικου αρχοντικού, φιλοξενεί συλ- λογή έργων κυρίως λαϊκής ζωγραφικής.&Θεόφιλου,Παγώνηδων, Χριστόπουλου, "αργάρη κ.α.… καθώς και αρχείο από 11,000 φωτογραφίες. ΄Έχει εκδόσει 34 βιβλία, όπως "Ο ζωγράφος Θε- όφιλος στο Πήλιο" 1939, "Ξυλογλυπτική του Πηλίου" 1950, "H Λαϊκή Τέχνη του Πηλίου" 1976, "Βήματα" 1979, νΧιονιαδίτες Ζωγράφοι" 1981, "Εκκλησιαστικά ?υλόγλυντα" 1982. ?υνεργάσθηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά και πήρε μέρος κε πολλά "υνξΣρια στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. Οι εισηγήσεις συνοδεύονται από ψΩτεινξς προβολές. 23 Π'"1""΄ ΚΑΙ ""΄Ι "ΑΠΌ? "ΤΙ… Έ…'λΛ'ϊ"Ι?(Η ΑΝ! Η '?ΐΧ".'ιΉ Οι παλιότεροι µελετητές της λαϊκής µας τέχνης, ξεκινόντας από µία ελληνοκεντρική αντίληψη, απέκλειαν κάθε ξενική επίδραση. Θεωρούσαν πως η λαϊκή μας τέχνη είναι "τελεί ως αμιγής", µε μόνες επιβιώσεις από την αρχαία και τη βυζαντινή εποχή. !! συστηµατική, όµως, έρευνα απέδειξε ότι δέχτηκε πολλές επιδράσεις τόσο από τη µουσουλµανική τέχνη όσο και από την ευρωπαϊκή. Ρίναι χαρακτηριστικό πως η παραδοσιακή ζωγραφική των αρχον- τικών της Βόρειας Ελλάδας, από το 180 αιώνα ΚΧΧΧήκϊ δεν έµεινε απομονωμένη από τα κυ- ριότερα καλλιτεχνικά ρεύµατα της Ευρώπης, που σε χρονολογική σειρά είναι το µπαρόκ, o νεοκλασικισμός και ο ακαδηµαϊκός ρεαλισµός. Σ'αντό συνετέλεσε το σπάσιμο της κλειστής οικονοµίας µε επακόλουθο τη δημιουργία στενών οικονομικών σχέσεων µε χώρες της ?υρώπης ΧΚΧΧΚξΧΗ33ΚΉΚξ, καθώς και η επίδραση των δραστήριων ελληνικών παροικιών σε πο'λές ευ… ρωπαΐκές πόλεις. Ήταν παραπάνω αναφερθήκαµε στο νεοκλασικισµό δεν εννοούσαµε τη ζω- νρσφική διακόσνηση δηνόσιων ή ιδιωτικών κτηρίων στα αστικά κέντρα - Αθήνα, Υδρα, Πά- τρα, Θεσσαλονίκη, Βόλο...…, που έγιναν από 'Ελληνες ή ξένους σπουδ1γμέν0υς ζωγράφους, αλλά ϊΧ& τα εργα χωρικών ζωγράσων παραδοσιακών σπιτιών σε µικρά ορεινά χωριά & Δίλοφο 7ανορίου, "υµφαίο Φλώρινας, "εταΞοχώρι Αγιάς, Πάπιγκο…..-. "ντονότατη είναι η επίδραση του μπαρόκ στην ελληνική εκκλησιαστική ξυλογλυπτική, αν και το μπαρόκ είναι η καλλιτεχ- νική έκφραση της Αντιµεταορύθρισης, δηλαδή της Καθολικής ?κκλησίας, με την οποία κατά την Ψουρκοκρατία η Ορθοδοξία βρισκόταν σε ζωηρή διαμάχη. C ακαδημαϊκός ρεαλισμός εµφα… νίζετσι, αποκλειστικά στη ζωγραφική και σε περιορισμένη κλίµακα, κατά τις πρώτες δεκα- ετίες του 2006 αιώνα. Γενικά, οι επιδράσεις των ευρωπαϊκών τεχνοτροπιών φτάνουν στην ελληνική ήταιθρο µε καθυστέρηση πολλών δεκαετιών. !! επίόραση της µουσουλμανικής τέχνης εΈηγείται από τη συµΒίωση του ελληνικού στοιχείου με τους Τοήοκους επί τέσσερες αιώνες. Πηγές θεμάτων της ελληνικής λαϊκής τέχνης είναι οι χαλκογραφίες με θρ σκευτικά και κοσνικά θέματα, διάφορα άλλα έντυπα καθώς επίσης και τα µνηµεία του λόγου, όπως τα δηµοτικά τραγούδια, οι λαϊκές παραδόσεις, τα εκκλησιαστικά κείµενα, τα λόγια δηµο- σιευμένα ή αδημοσίευτα γραπτά. 'Ολα αυτά δεν παραµένουν ξένα σώµατα μέσα στον κορµό της ελληνικής παράθοσης. Καθώς περνούν από χέρι σε χέρι και από γενιά σε γενιά, πετα- πλάθονται και αφομοιώνονται, προσαρμόζονται στις οπτικές συνήθειες των Ελλήνων και εκ- φοάζονν το δικό τους ιδεολογικό κόσµο. Θα µπορούσαµε να πούµε πως η ελληνική λαϊκή τέχ- νη νοιάζει µε τη θάλασσα που δέχεται το γλυκό νερό χιλιάδων ποτκμιών χωρίς να ξαλµυ- ρίξει. Οι ξένες επιδράσεις πρωτοεµφανίζονται στα ζωντανά µεταπραττικά, μεταποιητικά και ναυτικά κέντρα. O έµπορος, o βιοτόχνης, ο ναυτικός για να επιζήσουν είναι υποχρεωµέ- νοι να έχουν µιά συνεχώς ανανεούµενη γνώση. Πρέπει να ξέρουν τις προόδους του επαγγέλ- ματός τους, να είναι ενηµερωμένοι για την ισοτιμία των νοµισµάτων, να παρακολουθούν τις διακυµάνσεις της ζήτησης προϊόντων και υπηρεσιών, να αλληλογραφούν, να ταξιδεύ- ουν. Αυτά δημιουργούν νοοτροπία ανοιχτή στην αποδοχή και αφοµοίωση νέων πολιτιστι- κών στοιχείων. Αντίθετα, οι κτηνοτροφικοί και γεωργικοί πληθυσυοί στηρ€ζονται στην προγονική πείρα. Ta διάφορα στάδια της γεωργικής και κτηνοτροφικής εργασίας, οι µέ- θοδοι που χρησιµοποιούνται, βασίζονται σε γνώσεις που πήραν από τον πατέρα και τη μητέρα, που κι εκείνοι τις πήραν από τους δικούς τους γονιούς. Αυτό δηµιουργεί νοο- τροπία σπρόΘθµη στην υιοθέτηση νεωτερισµών και δυσκίνητη στην αφοµοιωτική διεργασία. "Όμως η οικονοµική και πολιτιστική ακτινοθολία των ημιαστικών κέντρων συντελεί στη διάδοση των νέων µορφών και στο χωρικό τους περίγυρο. «των… A . να"? *? τ*ΛΛ""Τ:'ζη ΛΑΙΚΗ Τ'Λ-'Π"7ΤΥ.Η Η ελληνική λαϊκή γλυπτική χωρίζεται σε δύο µεγάλες κατηγορίες, στη λιογλυπτική και στην ξυλογλυπτικη. Οι δύο αυτές κατηγορίες δεν διαφέρουν µόνο στην όλη. Πρόκειται για δυό τέχνες µε διαφορετικό ύφος, ιδιαίτερη λειτουργία και µε ξεχωριστούς τεχνίτες. Η ΑΙΌΟΡΛΥΠΦΙΚΉ περιορίζεται στο ανάγλυφο, με ελάχιστες εξαιρέσεις σε ειδικές περι- …...ι- ο…"… πτώσεις. Είναι η τέχνη των εξωτερικών επιφανειών σε σπίτια, εκκλησίες και βρύσες. Έπει- ετ προορίζεται για διακόσµηση τοίχων και είναι, θα λέγαµε, µέρος του οικοδομικού υλι- κο6, το αναγλυφικό της έξαρµα είναι χαµηλ6' αρχίζει από τα εσώγλυφα σχεδια ή γράµµατα, προχωρεί στο επιπεδόγλυφο και φτάνει ως το χαμηλό ανάγλυφο. ΄Ετσι διασφαλίζει την ενό- τητα της επιφάνειας που διακοσμεί. Λειτουργεί στο διάχυτο φυτισμό του ύπαιθρου πραγµα που αποκλείει τον έντονο σκιοψστισµό. Οι τεχνίτες της, οι π ε λ ε κ 6 ν οι, ανήκαν στ: συνεργείο των χτιστόδων, αφού τα έργα τους χτίζονταν µαζί µε τις όλλαες πέτρες. Τα ερ- γαλεία τους έχουν ελληνικά ονόµατα /σφυρί, βελόνι, χτένι, σµίλα.../, πράγµα που, όπως θα δοόυε, δεν συµβαίνει µε την ξυλογλυπτική. Ο χωρισµός της σε εκκλησιαστική και κοσµι- κό αφορά µόνο τη χρήση της. Ποικίλα είναι τα θέµατά της: σταυροί, φυτικά μοτίβα, ωάρια. , Τςηλιτ, ζώα, δέντρα; ρόδακες, πεντάλφες, πρόσωπα ανθρώπων και σπανιότερα αγιογραφικά 3ξυατα. ? Ξ"λΟΓΛΥΠΤΙΚΗ είναι η τέχνη των εσωτερικών Χώρων. Ασκείται από τους τ α γ ι α 6 no υ ς, που δεν συµπετΕχοπν πάντα στο αρχικό συνεργείο αφού πολλά ξυλόγλυπτα είτε δεν ες……… στ…θερά σΐΌιΧεξα του χτίσματΟζ είτε τοποθετούνται αργότερα. Ιταλική προέλευση ξ… πει ολόκληρη η Επαγγελµατική τους ορολογία: ταγια56ρος, σκαρπέλλο, σγρ6µπια, ματσ6λλα, χούκι... ? ξυλογχυπτική μπορεί να χωρισΘεί σε τέσσερις κλάδους, την εκκλησιαστική, την οικιακή, την ποιµενική και τη ναυτική. ?? εκκλησιαστική ξυλογλυπτική φιλοτεχνεί τέμπλα, αμβονες, δεσ οτικοός Θρόνους, παγ- άρια9 αρτσφόρια και άλλα σκεύη του ναού. Κύρια έκφρασή της το τέµπλο. To ψηλό ξυ6γλυπ το τέµτλο έρχεται στην Ελλάδα κατά το 160 αιώνα από τη Ρωσία. ?την αρχή το ανάγλυφο εί να 'ανηλό και τα θέματα γνωστοί συµβολισμοί. Ρίναι τα λεγόµενα σ τ ρ ω τ & τέμπλα. Ο Κατ το 18ο αιώνα εμφανίζεται, και γρήγορα κυριαρχεί, το µπαρόκ. To ανάγλυφο γίνεται τολμήρότερο, υπαρχουν διαµπερή κενό ανάμεσα στις µορφές, η σύνθεση είναι πυκνή και αν« συχη, τα Θέµατα πλουτίζονται. Εµφανίζονται σκηνές από την αγία Γραφή και τα υναξάρια εικαστικός αποδόσεις από παρομοιώσεις και εικόνες εκκλησιαστικών κειμένων, ακόμα και όψεις της καθημερινότητας. Τα άλλα εκκλησιαστικά ξυλόγλυπτα ακολουθούν τεχνοτροπικα και Θεµατολογικά το τίµπλο. Από την άποψη της ετικάλυψης τα εκκλησιαστικά ξυλόγλυπτα χωρίζονται σε γυμνά, χρυσωµξνα και ζωγραφισµένα. … . , . % ςι1ιαχή ξυλογλυπτική φιλοτεχνεί πόρτες9 τα3€νια, εικονοοτασια, κασσέλλες,σκαμνιε |… τ"ε χαυηλό ανάγλυφο απ; ίδει ανΘοξεχεία, ζωα, τουλιό, ηλιους, δόντρα, εκκλη€ίες και σπα- νιότερα ανθµώτινες μορφές. Ρ ποιµενικό ξυλογλυκτική ασκείται από τους ίδιους τους βοσκούς που γεµίζουν µε την ασχολία τους αυτή τις μακριές ώρες της αναγκαστικης τους μόνωσης και κάνουν Γυνΐ8ως µι… κρξ χρηστικ5 αντικείµενα: γκλίτσες, ρόκκες, κουτάλια, πιρούνια, σφιντίλια, πίπες. "όνο τους εργαλείο ένας καλοακονισυ€νος σουγιας. Για να σκάφουν τα κοιλώµατα των κουταλιών µεταχειρίζονται ειδικό εργαλείο, το χλιαρογλ6φτη. ξ'"υνηΘισμξνα Θέµατα 0 δράκοντας, το λιοντάρι, το φίδι, το ανθέµιο, η ανθρώπινη µορφή. !! ναυτική ξυλογλυπτική άνθισε κυρίως στα δραστήρια ναυπηγικά κέντρα κι ξτανε ακρό… πρωοα και επιγραφές πλοίων. Τα ακρόπρωρα, συνήθως µε τη μορφή ορ851τηΛςς γοσγόνας που σχίζει περήφανα τον αγέρα του πελΞγου, είναι από τις σηµαντικότερες επιτεδξεις της περί- οπτης ελληνικης γλυπτικής. 'Αλλοτε υπήρχε η αντίληώη πως τα ακρόπρ…ρτ ερχότανε έτοιμα . απ: την ϊταλία. Τώρα, όμως, ξχουν επισηµανθεί ΄€λληνες "ξοτνογλόφοι" και -υ=τημττικξ "ξοανογλυφεία" στην Τήνο και τη Υδρα. ί % Ώ … Α ο ο & Ο Ρ ο ο χ Ο ο ο Έε6φιλος, γιός του Γαβριήλ Χττζημιχαχλ και της Πηνελόπης το γένος ϊωγράφου, γεννή- υηκε στη Έαρειά της "υτιλήνης γύρω στα 1670. ?ίναι το µεγαλύτερο από οχτώ τΞ€=φια τέσ- ' , σερα αγόρια και τέσσερα κορίτσια. Από µικρός ήταν ασθενικός, ελαφρά τραυλός και αριστε- ρόχειρας. Η αριστερο ειρία λογαριάζεται τότε σαν οργανική µειονεκτικότητα. Γίναι ο "ξερ- βοκουτάλας", κι αυτό προκαλεί ειρωνικά σχόλια στο στενό του περίγυρο. ΄0πως συµβαίνει µε πολλά άτοµα του είναι, ή νοµίζουν ότι είναι, οργανικά µειονεκτικά, συγκεντρώνουν την προσοχή τους εκεί και προσπαθούν να ξεπεράσουν τη μειονεκτικότητά τους. Ας )υµηΘούμε πρόχειρα τον τραυλισµό και το νευρικό τίκ του λημοσΘ€νη. 0 Θεόφιλος κλεισμένος στο υπό- γειο του σπιτιού του ασκείται υποµονετικά στη ζωγραφική κερδίζοντας όχι μόνο την αξιοσύ- νη των χεριών αλλά και αντίστοιχες ψυχοπνευματικές δυνατότητες.΄Όταν πια σι?ΘΞνθηκε ώρι- µος ζωγράφισε την αδελφή του και όλοι παραδέχτηκαν ότι πΞτυχε.Ωστόσο το χάσµα ανάμεσα σ'αυτόν και τους γύρω του ήταν αργό πιά να γεφυρωΘεί.΄Ρτσι, έφηβος ακοµα, φεύγει για τη ?µύρνη, τη µικρασιατική πολιτεία µε τη δραστήρια ελληνική παροικία. Εκεί σχηµατίζει την εικαστική του γλώσσα και κάνει επάγγελµά του τη ζωγραφική. Φαίνεται πως για κάποιο διά… στηµα έγινε καβόσης του ελληνικού Προξενείου. Τότε πρωτογοράει τη φουστανξλλα που πιά δεν την αποχωρίζεται. Είναι γι'αυτόν το σύµβολο της λεβεντιάς. Αυτός ο καχεκτικός, ο δει- λός, o πικραµένος, ο αποτραβηγµΞνος λάτρεψε τη λεβεντιά κι αυτή του η λατρεία είναι α… ποτυπωµ€νη τόσο στη ζωή του όσο και στο έργο του. ΄Ηρωες της Έπανάστασης του 21 και των µεταγενέστερων εθνικών αγώνων, αρχαίοι και βυζαντινοί στρατηλάτες, γεροδεµµένοι αθλητές είναι Θέµατα που καλύπτουν το µεγαλύτερο µέρος του Ξργ υ του. "τα 1897 φεύγει από τη ?µύρνη για την Ελλάδα µε το σκοπό, όπως ισχυρίζεται, να κατα- ταγεί εθελοντής στον ελληνικό στρατό. Η ραγδαία εξέλιξη των επιχειρήσεων και η άδοξη λή- ξη των εχθροπραξιών τον προλαβαίνουν. Δε µπορεί πια να γυρίσει στην τουρκοκρατούµενη ?μύρνη και μένει στο Βόλο και το Πήλιο. Fro Βόχο δεν τον καλοδέχτηκαν. Η ασυνήθιστη εμφανισή του, οι παραξενιξς και ο δύσκολος χαρακτήρας του απωθούν τους µικροαστούς της πόλης. Καλλίτερη ήταν η αποδοχή του από τους κατοίκους των χωριών, που του αναθέτουν τη διακόσµηση σπιτιών και μικροµάγαζων. Κύριος προστάτης του o Γιάννης ?οντός, µυλωνάς από την Ανακασιά, του οποίου ο Θεόφιλος τοιχογραφεί το σπίτι στα 1912. Ζει βουτηγμΞνος στη φτώχεια.΄Οταν στα 1922 έρχονται οι πρόσφυγες από τη πικρά Ασία ο Θεόφιλος βρίσκει ανθρώπους που εκτιµούν το έργο του. Οι πρόχειρες παράγκες που στήνουν για επαγγελµατική τους στέγαση γεµίζουν από ζωγραφιίς, που όμως λίγα χρόνια αργότερα καταστρέφονται µαζί µε τις παράγκες. ΠληγωμΕνος στο κορμί και στην ψυχή φεύγει στα 1927 για την πατρίδα του τη "ντιλήνη. 'Οχι πως εκεί τον περιµένει ευµάρεια. Ωστόσο κάποιο συγγενικό του χξρι θα του φτειάξει έναν καφέ, Θ'ακούσει το φιλικό λόγο, Θ'ανταμώσει παλιούς γνωστούς. ?τη πυτιλήνη o πρό- ωρα γερασµένος ζωγράφος, κουρασµένος πιό από την περιπλάνησή του στον ηρωϊκό κόσμο, προσγειώνεται σε θέµατα καθηµερινά και οικεία, το λεσβιακό τοπίο, το κουρείο, το φουρ- νόρικο, την Αγιασιώτισσα, το λυρόρη, την υφόντρια, τον αρκουδιόρη... Τότε αρχίζει να του χαμογελάει η τύχη. O µυτιληνιός τεχνοκρίτης Υτρότης ΡλευΘεριά- 5ης, που διαπρέπει στο Παρίσι ως ΤΈΡΙΑΏ, γνωρίζει το έργο του Θεόφιλου, το εκτιµόει και ετοιμάζει έκθεσό του στο Παρίσι. Λ…εν προλαβαίνει να τη Χαρεί ο ζωγράφος µας γιατί πεδαίνει την ΄Ανοιξη του 1934 μέσα στο άθλιο δωμάτιό του. Η Δόξα έρχεται µεταθανάτια. Απανωτ€ς οι εκθέσεις έργων του στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. Προσωπικότητες της Τέχνης και τ…ν Γραμµάτων του αφιερώνουν ύµνους/Μωρίς ΡαΌνόλ. Λε Κορµπυζιέ, *εφέρης, Ελύτης, "ικελιανός, Τσαρούχης…../. λεν έλειψαν όμως, στην αρχή κυρίως, και οι σκληροί αρνητές της αξίας του. Ο Θεόφιλος σπάνια ζωγραφίζει απευθείας από ΧΧΧ!!! τη φύση, κυρίως σε προσωπογρα- φίες. ?υνόθως χρησιµοποιεί ευτελή πρότυπα: λιθογραφίες, επιστολικό δελτόρια, εικονο- γραφήσεις λαϊκών εκδόσεων, φωτογραφίες. Μα από τούτα τα όπνοα πρότυπα έβγαιναν έργα µε εκοραστικό σχέδιο, με καθάρια, φωτεινό και έντονα χρώµατα, µε µια γνήσια πνοή λαϊ- κής μυθοπλασίας, µε ζ ω γ 0 α φ ι κ 5 π 0 ι 6 τ η τ α. ΚΥΜ…" Α. "Από? Π ""Λ.Λ.""Τ΄'1 ΛΑ΄ΙΥ.Π ΖΩΓΡΆδϊ"Ή ?ήµερα Θα περιορισΘούµε σχεδόν αποκλειστικό στην "κοσµική" ζωγραφική. ησ, αναοερθού- µε ελάχιστα στην αγιογραφία, και κυρίως στα σηµεία επαφής των δύο αυτών τοµέων. "οναόι… κή σχεδόν, κι ασφαλώς πληρέστερη έκφραση της λαϊκής ζωγραοικής είναι η τοιχογραφία. Πάµ- πολλα είναι τα σπίτια της Δυτικής Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Ανατολικής Θεσσαλίας µαι μερικών νησιών που είναι στολισµένα µε ζωγραφιές, και ιδιαίτερα η Γιότιστα, η Καστοριά, η Έρότυρα, το Ζαγοροχώρια και το Πήλιο. Δυστυχώς, ένα 'ολύ µεγάλο µέρος των τοιχογραφι- ών αυτών έχει καταστραφεί είτε µε το αργό γκρέμισµα εγκαταλειµένων σπιτιών, είτε από τους εµπρησμούς κατά την Κατοχή, sf: από σεισµούς, είτε από µεταγενέστερες επεµβάσεις των ιξιεκτητών τους. Κατ; την Ψουρκοκρατία, που στη Βόρεια Ελλάδα κράτησε ως τα 1912, υπήρξαν αξιόλογα ζωγραφιπξ κέντρα, κυρίως σε ορεινό χωριό. Οι τεχνίτες τους, που µάθαιναν την τέχνη µε τη διαδικασία της μαθητείας δίπλα σε έμπειρους τεχνίτες, ήταν αγιογράφοι και συγρόνως 8ιητοσυητόκ σπιτιών. "Οσα από τα κέντρα αυτό έχουν µελετηθεί δίνουν εντυπωσιακούς αριθ- µούς ντόπιων ζωγρόφων. Από τους Χιονιόδες της Έπείρου διασώθηκαν 68 ονόµατα ζωγράφων, από τη ανσρίνα 51, από την Έρότυρα -την παλιά Υέλιτσα- 12. Και, φυσικά, δεν είναι τα αόνα επειδή ούτε όλοι, ούτε πάντοτε υπέγραφαν τα έργα τους. To θέµα που εµφανίζεται συχνότερα είναι το τοπίο και κυρίως απόψεις µεγάλων πολιτει- ών: της ΐενετιός, της Πόλης, της Έιέννης, της Φραγκφούρτης, της "αδρίτης, της Χαλκίδας.. Πρύτυπϊ τους γαϊκογραωίες, μερικές από τις οποίες έχουν επισηµανθεί. Λεν πρόκειται, ό- υως για Φυνρό αντίγραφα. Ο λαϊκός τεχνίτης κρατάει από το πρότυπο τα στοιχεία που συν- Θέτουν την ταυτότητα της πολιτείας, την αποδίδει όµως αέρα σε µιαν ατµόσφαιρα παραμυ- θιού και θαυµασμού.ΠροσΘέτει το κύριο εκφραστικό μέσο της ζωγραφικής, το χρώµα, που δεν υπάρχει στα χαρακτικά πρότυπα, προσθέτει ή αφαιρεί στοιχεία και καταργεί την προοπτική που είναι τταίριαστη στη διακόσµηση της επιφάνειας του τοίχου. ?ε µερικές περιπτώσεις τα τοπία είναι φανταστικό µε γεφύρια, κτήρια, δέντρα, ψάρια, πουλιά, που καθώς απλώ… νονται σε στενόμακρες φρίΓες ψηλά στον τοίχο είναι σα να παρασύρουν το Θεατή σ'ένα µα- γικό ταξίδι. από τα νΞσα του 19ου αιώνα πληθαίνουν και τα ζωντανό στιγμιότυπα από την κα8ηυερινή ζωή: ένας σκύλος που κυνηγάει αλεπού, o ξυλοκόπος, οι ναύτες στα κουπιά τους, ο γξίδαρος δεκμένος στο δέντρο, η συγκομιδή καρπών, οι σταχυομαζώχτρες … αυτές παρµ€νες από το γνωστό έργο του Φρανσουά ιλλέ που, βέβαια, έφτ σε στα χέρια του ΄"λληνα τεχνίτη μέσω κότοιας αναπαραγωγής. Λίγες δεκαετίες αργότερα εμφανίζεται και η προσωπογραφία, που προΉπήρχε µόνον σε απεικονίσεις κτητόρων εκκλησιών. " ελληνική λαϊκή ζωγραφική, τουλάχιστον κατά τους δύο αιώνες που μπορούµε να την πα- ?αΛοξυυΘήσουµε µε κάποια σιγουριά, 8εν έµεινε ξένη προς τα καλλιτεχνικά ρεύματα που κυ- ριαρχούν στην Ευρώπη, έστω κι αν φτάνουν µε σημαντική καθυστέρηση. Είναι φανερή η επί- δραση του µπαρόκ απ5 τα µέσα του 18ου αιώνα ως τα μέσα του 190v, ακολουθεί ο νεοκλασι- κισµ6ς, που φτάνει ως τις πρώτες δεκαετίες του 2006 αιώνα, για να επακολουθήσει, κρονι… κά περιορισµένος και σε μικρή έκταση, 0 ακαδηµαϊκός ρεαλισµός. O ζωγραφικές πίνακας σε σανίδι, χαρτί, πανί και άλλες ύλες εµσανίζεται από το 190 αιώνα. Από τα πρώτα τέτοια έργα είναι και η εικονογράσιση των Αποµνηµονευμάτων του "α- κρυγιάννη που, όµως, προοριζόταν για λιθογραφικη αναπαραγωγή. Είναι έργα µικρής οµάδας που περιληπτικά αναφέρεται µε το όνοµα Παναγιώτης Ζωγράφος. %ωγραφικοί πίνακες σε χαρτί ή χαρτόνι είναι και οι θαυμαστές πλοιυγραφίες. Ειδικευμίνοι τεχνίτες στα µεγάλα λιµάνια αναλαβαίναν να φιλοτεχνησουν το "πορτρέτο" του πλοίου, κατά κανόνα στη μακριά του διά- σταση.. Πρόθεση του τεχνίτη, αλλά και απαίτηση του πελάτη καραβοκύρη, είναι η πιστή και λεπτοµερειακή απόδοση. C κάθε µακαράς στη δάση του, το κάθε σχοινί στη λειτουργία του, το κάθε πανί στο σχήµα του... Πέρα, όµως, απά την πρόθεση ακρίβειας, τα έργα έχουν -τουλάχιστον στις ευτυχξστερες περιπτώσεις- µιά παράξενη γοητεία. Τα θέµατα που συχνότερα εµφανίζονται στη λαϊκή ζωγραφική, εκτός από όσα αναφέραμε, είναι τα ανθοδοχεία, τα αντικρυστά λιοντάρια, φρούτα, πουλιά και σε µερικές περιπτώσεις κτητορικές-ευχετήριες επιγραφές. Ττα έργα λαϊκής ζωγραφικής πέρα από τ6ς τοιχογραφίες και τους πίνακες, πρέπει να περιλάβουµε τις ζωγραφιστ€ς ποδιές τέµπλων που παριστάνουν σχεδόν αποκλειστικά ανθοδο- χεία, τις ζωγραφιστές κασσ€λλες και τις διακοσµήσεις ξύλινων σταθερών στοιχείων του σπιτιού=µεσάντρες, χωνευτΞς ντουλάπες, ξύλινα ταβάνια... ΄'΄(ΙΤ'70Τ A. MAXI-‘11..“